Okul öncesinde Türkiye'den büyük sıçrama
OECD raporuna göre Türkiye, okul öncesi eğitimde önemli bir sıçrama kaydetti. 5 yaş grubundaki çocukların yüzde 98'i eğitimle buluşuyor ve yükseköğretimde okul terk oranları en düşük seviyeye geriledi.
Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü’nün (OECD) yayımladığı “Bir Bakışta Eğitim 2025” raporu, Türkiye’nin eğitim alanında kaydettiği ilerlemeyi gözler önüne serdi. Rapora göre Türkiye, okul öncesinden yükseköğretime kadar eğitime erişimi artıran ülkeler arasında ön plana çıktı ve eğitimde kapsayıcılığı güçlendirme konusunda OECD ortalamasının üzerinde performans gösterdi.
Son 10 yılda 3-5 yaş arası çocukların okullaşma oranı yüzde 28’den yüzde 54’e yükseldi ve bu artış, OECD ülkeleri arasında en yüksek seviyelerden biri olarak kayıtlara geçti. Özellikle 5 yaş grubunda okullaşma oranı, yüzde 86 olan OECD ortalamasını aşarak yüzde 98’e ulaştı. 15-19 yaş grubunda okullaşma oranı da yüzde 69’dan yüzde 79’a çıkarak OECD ortalaması olan yüzde 84’e yaklaşırken, ABD ve İngiltere seviyelerine yaklaştı.
Raporda ayrıca, 25-34 yaş grubunda ortaöğretimi tamamlamayanların oranı 2019’da yüzde 41 iken, geçen yıl yüzde 28’e gerileyerek OECD ülkeleriyle uyumlu bir düzeye geldiği vurgulandı. Türkiye, lisans programlarında ilk yıl okul terk oranı yüzde 1 ile OECD ortalaması olan yüzde 13’ün çok altında kaldı. Lisans öğrencilerinin yüzde 64’ü süresinde, yüzde 86’sı ise beklenen mezuniyet yılından en geç üç yıl içinde mezun olabiliyor.
STEM alanlarında yüzde 81 ve sağlık alanlarında yüzde 94’lük tamamlama oranı, OECD ortalamalarının oldukça üzerinde. Kadın ve erkeklerde lisans tamamlama oranları da OECD’nin ortalamasının üzerinde seyretti: Kadınlarda yüzde 91, erkeklerde yüzde 80. Uluslararası öğrenci oranı ise 2018’de yüzde 1,7 iken, 2023’te yüzde 4,3’e yükseldi.
Türkiye’de kamu kaynaklarından eğitime ayrılan pay yüzde 10,6 ile OECD ortalaması olan yüzde 10,1’in üzerinde gerçekleşti. Ayrıca, Danimarka, Finlandiya, Norveç ve İsveç ile birlikte yükseköğretim kurumlarında öğrenim ücreti almayan ülkeler arasında yer aldı. Öğretmenlerin yıllık brüt başlangıç maaşları OECD ortalamasının üzerinde seyrederken, son 10 yılda maaşların reel artışında OECD ülkeleri arasında ilk sırada bulunuyor.
Öğretmen başına düşen öğrenci sayısı ilkokulda 18, ortaokul ve genel liselerde 13, meslek liselerinde 14, lise genelinde ise 12’ye düşürüldü. Türkiye, ortaokul öğretmenlerinde yaş ortalaması açısından OECD ülkeleri arasında en genç profil sunan ülkelerden biri. İlkokul sınıf mevcutları 2013’ten bu yana 2 öğrenci azalarak 21’e geriledi. Ders saatlerinin yüzde 47’si ilkokulda, yüzde 30’u ortaokulda temel derslere ayrılırken, bu oranlar OECD ortalamalarının üzerine çıktı.
Bakmadan Geçme
