Zirai don desteği ne kadar yatacak, kimler yararlanacak? Zirai don ödemeleri hangi ürünleri kapsıyor?

Geçtiğimiz günlerde Resmi Gazete'de, zirai don ödemeleri hakkında önemli detaylar yayımlandı. 1 Şubat - 13 Nisan 2025 tarihleri arasında meydana gelen zirai don afeti nedeniyle zarar gören çiftçiler için belirlenen destek ödemelerinin yapılacağı açıklandı. Ödemeler, söz konusu tarihlerdeki girdi maliyetleriyle hasar oranı dikkate alınarak ilgili çiftçilerin hesaplarına aktarılacak.

Zirai Don Desteği Hangi Ürünleri Kapsıyor?

Zirai don desteğinden faydalanabilecek ürün çeşitleri oldukça geniş bir yelpazeye yayılmaktadır. Antep fıstığı, armut, ayva, badem, ceviz, elma, erik, fındık, kayısı, kiraz, limon, mandalina, portakal, şeftali/nektarin, üzüm ve vişne gibi toplam 16 farklı meyve türü, bu destekten yararlanma hakkına sahiptir. 13 Nisan 2025 itibarıyla Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) aracılığıyla kayıtlı olan çiftçiler, yaşadıkları zararlar doğrultusunda bu desteği talep edebilecekler. Kayıtlı ürünlerine sağlanacak destek ile çiftçilerin, zirai don olayları sonrası ekonomik kayıplarının bir nebze olsun telafi edilmesi hedefleniyor.

Hasar Tespitleri ve Ödeme İşlemleri

Çiftçilerin yaşadığı ziraat hasarlarının tespiti, ÇKS ve Doğal Afet Tespit Girişi Modülü üzerinden gerçekleştirilecektir. Bu süreç, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından elektronik ortamda yürütülecek olup, daha sonra onaylanan ödemeler doğrudan bankaya iletilecektir. Banka, işlem sürecinde yaptığı ödemelerin tutarının yüzde 0,5'i kadar bir komisyon ücreti talep edecektir. Çiftçilerin girdi maliyetleri ve hasar oranları göz önünde bulundurularak belirlenen destek tutarları, Cumhurbaşkanlığı tarafından sağlanan ek ödenek ile karşılanacaktır.

2025 Zirai Don Destek Ödemeleri Ne Zaman Yapılacak?

2025 yılında meydana gelen zirai don afetinden etkilenen çiftçilere yönelik destek ödemelerinin detayları da belirlenmiştir. Resmi Gazete'de yayımlanan karara göre, 1 Şubat - 13 Nisan 2025 tarihleri arasında meydana gelen don olaylarından zarar gören ve hasar oranları yüzde 20 ve üzeri olarak tespit edilen üreticilere destek sağlanacaktır. Belirlenen destek ödemeleri, 30 Nisan - 24 Temmuz 2025 tarihleri arasında sisteme girilen verilere göre hesaplanacak ve T.C. Ziraat Bankası aracılığı ile çiftçilerin hesaplarına aktarılacaktır.

Haksız Ödemeler Geri Alınacak

Destek ödemelerinin denetimi, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gerçekleştirilecektir. Gerçek dışı beyanlarda bulunan kişiler hakkında hukuki süreç başlatılacak ve yapılan ödemeler faiziyle birlikte geri talep edilecektir. Bu şekilde, sistemin işleyişinin daha sağlıklı yürütülmesi ve gereksiz yere kaynak israfının önlenmesi amaçlanmaktadır. Çiftçilerin beyanlarının doğruluk payı, bakanlıkça titizlikle incelenecektir.

Zirai Don Desteği Ödemesi Ne Kadar Olacak?

Çiftçilere yapılacak destek ödemeleri, söz konusu ürünlerin türüne ve hasar gören arazi büyüklüğüne göre hesaplanacak. Cumhurbaşkanlığı kararıyla belirlenen dekar başına girdi maliyetleri şu şekilde sıralanmıştır: Kiraz ve şeftali/nektarin için 6.500 TL, limon, mandalina ve portakal için 6.000 TL, kayısı ve vişne için 5.500 TL, Antep fıstığı, armut, ayva, badem, ceviz, elma, erik ve üzüm için 5.000 TL, fındık için ise 4.200 TL olarak belirlenmiştir. Bu maliyetler, 1 Eylül 2024 - 13 Nisan 2025 tarihleri arasında yaşanan zararları kapsayacaktır.