Tekman Nüfusu – Erzurum Yüksek Yaylalarındaki Dağınık Yerleşim ve Sosyal Yapı

Tekman Nüfusu 2024 – Erzurum’un Yüksek Yaylalarındaki Dağınık Yerleşim ve Sosyal Yapı

“Erzurum’un güneydoğusunda yer alan Tekman ilçesi, yüksek rakımlı coğrafyası, dağlık arazi yapısı ve köklü kültürel dokusuyla dikkat çeken bir yerleşim merkezidir. 2024 yılı itibarıyla Tekman’ın nüfus verileri, ilçenin sosyal yapısını, kırsal yaşam gerçekliğini ve yerel yönetim ihtiyaçlarını net şekilde ortaya koymaktadır.”

Genel Nüfus Verileri ve Cinsiyet Dağılımı

“2024 yılına ait TÜİK verilerine göre Tekman ilçesinin toplam nüfusu 21.682 kişidir. Bu nüfusun 11.059’u erkeklerden, 10.623’ü ise kadınlardan oluşmaktadır. Erkek oranı %51, kadın oranı %49’dur. Cinsiyet dağılımı dengeli görünse de, mahalleler arasında ciddi sosyal farklılıklar göze çarpmaktadır.”

“İlçede belde veya köy statüsünde yerleşim birimi bulunmamaktadır. Tüm yerleşim birimleri 71 mahalleden oluşmaktadır. Bu mahallelerin çoğu kırsal karakter taşımakta ve göç veren yerleşimlerdir.”

En Yoğun Nüfuslu Mahalleler

“Tekman ilçesindeki bazı mahalleler nüfus açısından öne çıkmakta ve sosyal hayatın merkezi konumundadır:”

Vatan Mahallesi: 1.516 kişi
Toptepe Mahallesi: 1.193 kişi
Düzyurt Mahallesi: 1.142 kişi
Koçyayla Mahallesi: 919 kişi
Kırıkhan Mahallesi: 788 kişi

“Bu beş mahalle ilçenin toplam nüfusunun %25’inden fazlasını oluşturmaktadır. Söz konusu mahallelerde okul, sağlık merkezi, ulaşım ağı ve belediye hizmetleri daha düzenli ve erişilebilir durumdadır.”

Nüfusu Azalan ve Kırsal Mahalleler

“Tekman’da nüfusu 100 kişinin altında olan birçok mahalle bulunmaktadır. Bu mahallelerde yaş ortalaması yüksektir, genç nüfus göç etmektedir. Örnek mahalleler:”

Karataş Mahallesi: 13 kişi
Güneşli Mahallesi: 24 kişi
Kuruca Mahallesi: 25 kişi
Aşağıtepecik Mahallesi: 44 kişi
Yukarıtepecik Mahallesi: 53 kişi

“Bu mahallelerin büyük kısmı dağlık ve ulaşımı zor alanlarda yer almaktadır. Mobil sağlık birimleri, taşımalı eğitim sistemi ve yol altyapı projeleri, bu alanlarda öncelikli olmalıdır.”

Kadın-Erkek Dağılımı ve Sosyal Denge

“Genel cinsiyet dengesi korunuyor gibi görünse de, mahalle düzeyinde farklar dikkat çekmektedir. Örneğin:”

Deliler Mahallesi: 89 kadın – 66 erkek
Yoncalı Mahallesi: 125 kadın – 98 erkek
Cihan Mahallesi: 114 kadın – 105 erkek

“Bu fark, erkeklerin tarım ve inşaat işlerinde mevsimsel göç etmesiyle açıklanabilir. Kadınların mahallede kalmaya devam etmesi, kadın odaklı sosyal projelerin geliştirilmesini gerekli kılmaktadır.”

Yerel Yönetim Stratejileri

“Yerel yönetimin Tekman’da veriye dayalı planlamaya gitmesi kaçınılmazdır. Nüfusu yoğun mahallelerde hizmet kalitesi artırılmalı, kırsalda ise temel ihtiyaçlara odaklanılmalıdır:”

Vatan, Toptepe, Koçyayla Mahalleleri: Eğitim yatırımları, sağlık ocağı, pazaryeri
Kuruca, Güneşli, Karataş Mahalleleri: Yol, su, enerji altyapısı
Kırsal genelinde: Tarım teşvikleri, mobil hizmet üniteleri, dijital altyapı

Eğitim ve Sağlık Altyapısı

“Yoğun nüfuslu mahallelerde ilkokul ve ortaokullar mevcutken, kırsal alanlarda taşımalı eğitim uygulanmaktadır. Sağlık hizmetleri de benzer şekilde merkez mahallelerde verilirken; kırsalda mobil ekiplerle desteklenmektedir.”

“Özellikle Ilıgöze, Mescitli ve Beyköy gibi mahallelerde, sağlık erişimi güç olduğundan acil durum yolları ve ambulans noktaları planlanmalıdır.”

Ekonomik Dinamikler

“Tekman’ın ekonomik yapısı tarım ve hayvancılığa dayalıdır. En çok üretim yapılan alanlar:”

• Küçükbaş hayvancılık: Koçyayla, Kalaycı, Taşkesen mahalleleri

• Tarla tarımı: Karapınar, Çukuryayla, Düzyurt

• Arıcılık ve doğal ot toplayıcılığı: Gökoğlan, Çevirme, Güzeldere

“Bu alanlarda kooperatifleşme, genç çiftçi destekleri ve ürün işleme merkezleri kurulması, ilçe ekonomisini kalkındıracaktır.”

Veriye Dayalı Habercilik ve Stratejik Gelişim

“Bu içerik, Tekman ilçesinin yönetimi, yatırımı ve kamu planlaması açısından önemli veriler sunmaktadır. Aynı zamanda yerel halkın bilgiye erişimini sağlar, farkındalık oluşturur ve yönetişimi destekler.”

Tekman 2024 – Sessiz Dağların Yükselen Umudu

“21.682 kişilik yapısıyla Tekman, Erzurum’un kırsal karakteri en belirgin ilçelerinden biridir. Mahalle bazlı nüfus dağılımı, ilçenin potansiyelini ortaya koymakta ve gelecek planlamaları için sağlam bir zemin sunmaktadır.”