Trakya Üniversitesi Rektör Yardımcısı ve Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Sedat Üstündağ, Türkiye’de yaygınlaşan ve çoğu zaman “zararsız” algısıyla kullanılan bitkisel gıda takviyeleri hakkında önemli uyarılarda bulundu. Üstündağ, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, kontrolsüz biçimde tüketilen bu ürünlerin sağlık açısından sanıldığının aksine ciddi riskler barındırdığını dile getirdi.
Son dönemlerde hem internet üzerinden hem de çeşitli satış noktalarında kolaylıkla temin edilebilen bitkisel ürünlerin, bilimsel bir temele dayanmayan iddialarla pazarlanmasının endişe verici olduğunu ifade eden Üstündağ, özellikle kronik hastalığı olan bireylerin bu ürünlere karşı daha dikkatli olması gerektiğini vurguladı.
İnsan sağlığı üzerinde etkileri bilimsel olarak yeterince araştırılmamış bitkisel gıda takviyelerinin, yanlış kullanıldığında organ fonksiyonlarını olumsuz etkileyebildiğini belirten Üstündağ, bu ürünlerin “doğal olması” algısıyla masum sanılmaması gerektiğini söyledi.
“İlaçlarla etkileşim ciddi organ kaybına yol açabilir”
Prof. Dr. Üstündağ, düzenli ilaç kullanan bireylerin bitkisel takviyeleri gelişigüzel tüketmelerinin ilaç etkileşimlerine neden olabileceğini vurguladı. Özellikle birden fazla ilaç kullanmak zorunda olan hastalarda bu durumun daha tehlikeli olduğuna dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı:
"Özellikle bitkisel tıp, Çin tıbbı denilen ülkemizde çok da bilimsel yürütülmeyen bir süreç var. Tek başına bir bitkinin kendisi, ondan oluşturulmuş yiyecek, içecek ilaç veya bitkisel ilaç belki sağlığa zararlı olmayabilir. Ancak özellikle kronik hastalığı olan, birden fazla ilaç kullanan insanlarda çok masum gibi görünen bitkisel ilaç, o kişinin kullanmak zorunda olduğu ilaçların hammaddeleriyle etkileşerek organ bozucu hale gelebilir. Karabaş otuyla gelişen böbrek yetmezliği, yine keçiboynuzu pekmeziyle gelişen böbrek hastalığı biliyorum. Elbette sağlıklı bir insan için keçiboynuzu pekmezi ve 2-3 gün arayla karabaş otu çayı içmek zararlı olmayabilir. Ancak diyabet, tansiyon, lipid ilacı içen ve kan sulandırıcı kullanan birinde bu bitkisel ilaçlar çok zararlı olabilir."
Üstündağ, bazı bitkilerin masum görünen içeriklerinin diğer ilaçlarla birleştiğinde böbrek başta olmak üzere farklı organlarda ciddi hasarlara yol açabileceğini belirtti.
“Her ürün hekim kontrolünde kullanılmalı”
Bitkisel ürünlerin “doğal” olduğu iddiasıyla zararsız gibi lanse edilmesinin toplumda yanlış bir algı oluşturduğunu söyleyen Üstündağ, bu ürünlerin mutlaka hekim onayıyla kullanılması gerektiğini ifade etti.
Bitkisel tedavi adı altında satılan veya tanıtılan birçok ürünün vücudun doğal dengesini bozabileceğini anlatan Üstündağ, kontrolsüz kullanım sonucunda geri dönüşü olmayan sağlık problemlerinin ortaya çıkabileceğini kaydetti.
Prof. Dr. Üstündağ, özellikle kronik hastalığı olan hastalara yönelik uyarılarını ise şöyle sürdürdü:
"Lütfen, bu tür ürünleri hekiminize danışmadan kesinlikle kullanmayın. Özellikle kronik hastalığı olan ve çoklu ilaç kullanan bireyler çok dikkatli olmalı. Emin olun hekiminiz bu konuda yapılmış çalışmalar varsa onların ışığında sizi yönlendirecektir."
Bitkisel takviyelerin her birey üzerindeki etkisinin farklı olabileceğini aktaran Üstündağ, bilinçsiz kullanımın ölüme kadar varabilen ciddi komplikasyonlara neden olabileceğini sözlerine ekledi.
