Ğıçonun Ğançeri

Eski krallıklar döneminde, kralın biri; 'olsa da olur, olmazsa da olur' gözüyle bakılan sınır şehirlerin en geri kalmışına bir vali atamış.

O tarihlerde halk eşit değilmiş, halkın arasında kast sistemi denilen sınıfsal ayrılıklar varmış.

Şehre atanan vali, alt sınıfta olan halkla asla görüşmezmiş, valilik kapısı da zaten halka hiç açılmazmış.

Durum böyle olunca halk yeni atanan valiyi, önceki valilerde olduğu gibi, merak edip durmuş.
Halk valiyi; mitolojik bir kahraman, insana dönüşmüş bir arslan, her silahı aynı anda kullanan doğaüstü bir insan olarak hayal edip durmuş.

Aradan günler, aylar geçmiş. 
Bir gün meczubun biri, "yeni valiyi gördüm, yani valiyi gördüm!" diye bağırarak girmiş halkın arasına.

Yeni valiyi merak eden halk, meczubun etrafına toplanmış ve onu soru yağmuruna tutmuş. 
Meczup, sorulan bütün sorulara aynı cevabı vermiş:
"Ğıçonun ğançeri gibi bir şey..." deyip durmuş.

Halk valiyi bırakmış artık, "ğıçonun ğançeri"ni merak etmeye başlamış, çünkü valiyi görmek imkansızmış bir meseleymiş ama "ğıçonun ğançeri" meselesi öğrenme dahilindeymiş.

Günün birinde halk, gezgin bir ihtiyarla karşılaşmış. Bilse bilse, bu ihtiyar bilir deyip 'ğıçonun ğançerini' sormuşlar.

İhtiyar gezgin, başlamış anlatmaya:
"Tarihin birinde bir adamın beş tane oğlu varmış, dört oğlunun; boyu posu, gücü kuvveti yerindeymiş ama Ğıço adındaki oğlu, kardeşlerinin aksine, fiske vursan dağılacak tipteymiş.

Çocukların eli silah tutmaya başladığında babaları onlara sırayla en ağır hançerleri, çift başlı kılıçları almış ama bu silahlar Ğıço'ya ağır geldiğinden, ona da işe yaramaz tenekeden bir hançer, bir de kılıç yaptırmış.

O günden sonra halk; değeri olmayan, işe yaramayan birşeyle, biriyle karşılaştığında, onu 'ğıçonun ğançeri gibi bir şey' diye tarif etmeye başlamış..."

Halk, gezgin ihtiyara teşekkür etmiş ve dağılıp işine gitmiş. 
Valiyi de artık merak eden olmamış:
Bilmişler ki ğıço neyse ğançeri de oymuş.

(Orjinal öyküdür, kaynak belirtilmeden alıntı yapılamaz.)