İngiltere’nin doğusundaki Suffolk bölgesinde bulunan Barnham arkeolojik kazı alanında yürütülen çalışmalar, insanlık tarihine ilişkin önemli bir bulguyu gün yüzüne çıkardı. British Museum öncülüğünde çalışan araştırma ekibi, bölgede yaklaşık 400 bin yıl öncesine ait kontrollü ateş kullanımına işaret eden kanıtlara ulaştı.
Kazı alanında yapılan incelemelerde pişmiş kil parçaları, yüksek sıcaklık nedeniyle çatlamış el baltaları ve çakmak taşına vurulduğunda kıvılcım çıkaran demir pirit minerallerine rastlandı. Araştırmacılar, bu bulguların tesadüfi bir yangından ziyade insan eliyle yakılmış ateşlere işaret ettiğini belirtiyor.
Dört yıl boyunca bölgede ayrıntılı analizler yapan ekip, kontrollü ateş kullanımını doğrulamak amacıyla çeşitli testler gerçekleştirdi. Bu testlerde, alandaki sıcaklığın 700 derecenin üzerine çıktığı ve aynı noktada tekrarlayan yanma izlerinin bulunduğu ortaya kondu. Elde edilen veriler, yıldırım düşmesi veya doğal yangın ihtimalini büyük ölçüde ortadan kaldırıyor.
Uzmanlara göre bu bulgular, o dönemde yaşayan toplulukların ısınma, pişirme ve muhtemelen alet yapımı için ateşi bilinçli şekilde kontrol altına aldığını gösteriyor.
Bilim dünyasında daha önce bilinen en eski kontrollü ateş kullanımı, Fransa’nın kuzeyindeki Neandertal yerleşimlerinde bulunan ve yaklaşık 50 bin yıl öncesine tarihlenen buluntulara dayanıyordu. Ancak İngiltere’de yapılan bu çalışma, ateş kullanımının sanılandan 350 bin yıl daha eski olduğunu ortaya koyarak insanlık tarihine dair mevcut bilgileri önemli ölçüde geriye çekiyor.
Araştırmanın sonuçları, bilim dünyasının önde gelen yayın organlarından Nature dergisinde yayımlandı.
