Iğdır ile Ağrı arasında yer alan Aras Dağları, yalnızca zengin bitki örtüsüyle değil, aynı zamanda yaban hayatına sunduğu çeşitlilikle de öne çıkıyor. Bölgenin dikkat çeken noktalarından biri ise Tuzluca ilçesine bağlı dağlık kesimde bulunan Kandilli Sulak Alanı. Yaklaşık 2 bin 200 metre rakımda yer alan bu alan, dağlardan süzülen çok sayıda su kaynağıyla besleniyor ve özellikle göçmen kuş türleri için güvenli bir barınma noktası oluşturuyor.
Son yıllarda akademisyenler ve bilim insanları, bölgede yürütülen yaban hayatı araştırmaları kapsamında Kandilli’de de detaylı incelemeler yaptı. Araştırmalar sonucunda 35 farklı yerel ve göçmen kuş türünün bu alanı üreme, beslenme ve konaklama amacıyla kullandığı belirlendi. Bu türler arasında Dünya Doğa ve Doğal Kaynakları Koruma Birliği’nin (IUCN) “kırmızı listesi”nde yer alan kız kuşu (Vanellus vanellus) ile küçük akbaba (Neophron percnopterus) da bulunuyor. Bu durum, Kandilli’nin yalnızca bölgesel değil, küresel ölçekte de önemli bir sulak alan olduğunu ortaya koyuyor.
Iğdır Üniversitesi Kuş Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürü Dr. Emrah Çelik, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, Kandilli’nin göç yolları üzerinde yer almasının kuş çeşitliliğini artırdığını söyledi. Çelik, “Özellikle kaynak sularıyla beslenen bir sulak alan. Burada yaklaşık 35 türü tespit ettik. Yakın gelecekte nesli tehlike altında olacak olan kız kuşunun popülasyonu iyi düzeydeydi, yaklaşık 100-150 bireylik bir popülasyon tespit ettik” dedi.Çelik, bölgenin yüksek rakımı, insan baskısının az olması ve farklı habitat tiplerini barındırmasının araştırmacılar için cazip bir ortam oluşturduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:“Yüksek rakımlı, insan baskısının az olduğu, kaynak sularıyla beslenen bir sulak alan. Buranın insan baskısından uzak olması, ovalık ve farklı habitat tiplerini bir arada barındırması burada çalışma yapmamız için aslında bizi cezbediyor. Bu alanla ilgili çalışmalarımız devam edecek, bir envanter çıkaracağız. Hangi tür hangi zaman geliyor ve ne zaman gidiyor, tüm bunları belirleyeceğiz.”
Iğdır’ın kuzeydoğu göç rotası üzerinde bulunduğunu hatırlatan Çelik, bölgedeki sulak alanların göçmen kuşlar için vazgeçilmez konaklama noktaları olduğuna dikkat çekti. “Iğdır Kuzeydoğu Göç Rotası üzerinde olan bir bölge. Özellikle Aras Vadisi ve yakınındaki sulak alanlar birçok göçmen kuş türü için önemli konaklama noktaları. Hem mikroklima özelliği hem sulak alanlarının her mevsim kaynak sularıyla besleniyor olması kuşun da bu alanı tercih etmesine sebep oluyor. Dolayısıyla suyun varlığı kuşun da varlığını etkilemesinden dolayı Iğdır önemli bir bölge. Iğdır’da şu an tür sayısı 300’ün üzerinde, Türkiye’deki kuş sayısını düşündüğümüz zaman neredeyse yüzde 70’i bu alanda görülüyor” diye konuştu.
Uzmanlara göre Kandilli Sulak Alanı’nın korunması, yalnızca göçmen kuşların değil, bölgedeki biyolojik çeşitliliğin geleceği için de büyük önem taşıyor.