Aşkale Nüfusu 2024 – Erzurum’un Sanayi ve Demiryolu Kapısında Demografik Harita
“Aşkale, Erzurum’un batı yönündeki geçiş kapısı konumunda bulunmakta olup, demiryolu ağı, çimento sanayi ve tarım faaliyetleriyle Doğu Anadolu’daki stratejik ilçelerden biri olma özelliğini korumaktadır. 2024 yılına ait Türkiye İstatistik Kurumu verileri, Aşkale’nin mahalle bazlı nüfus dağılımını ve yapısal özelliklerini ayrıntılı şekilde ortaya koymuştur.”
Genel Nüfus Verileri ve Cinsiyet Dağılımı
“2024 yılı itibarıyla Aşkale ilçesinin toplam nüfusu 20.700 kişidir. Erkek nüfus 10.413 kişi, kadın nüfus ise 10.287 kişiden oluşmaktadır. Cinsiyet oranı oldukça dengelidir. Nüfusun tamamı ilçe merkezine bağlı mahallelerde yaşamaktadır; belde veya köy statüsünde bağımsız bir yerleşim birimi bulunmamaktadır.”
“İlçeye bağlı 76 mahalle bulunmaktadır. Bu mahallelerin çoğu, Büyükşehir Yasası kapsamında mahalle statüsüne geçirilmiş eski köylerden oluşmaktadır.”
Nüfusun En Yoğun Olduğu Mahalleler
“Aşkale’de şehirleşme yoğunluğunun yüksek olduğu mahalleler aşağıdaki gibidir:”
Yeni Mahalle: 2.359 kişi
İstasyon Mahallesi: 2.023 kişi
Şafak Mahallesi: 1.346 kişi
Çarşı Mahallesi: 1.187 kişi
Bahçelievler Mahallesi: 1.087 kişi
“Bu beş mahalle toplamda 8.002 kişiye ev sahipliği yapmakta ve ilçe genelinin %38,6’sını oluşturmaktadır. Bu bölgelerde ilçe belediyesinin hizmetleri, ulaşım ağı ve kamu yatırımları daha görünür düzeydedir.”
Orta Ölçekli Mahalleler ve Sosyal Dönüşüm
“1.000’in altında nüfusa sahip mahalleler, ilçe merkezine yakın ama kentsel dönüşüm dışında kalan bölgelerdir. Bu mahalleler arasında:”
Kandilli Mahallesi: 874 kişi
Meydan Mahallesi: 621 kişi
Emek Mahallesi: 608 kişi
Çayköy Mahallesi: 589 kişi
Cahit Aybar Mahallesi: 548 kişi
“Bu mahallelerde altyapı yatırımlarının hızlandırılması, sosyal donatı alanlarının artırılması ve imar planlarının yeniden gözden geçirilmesi gerekmektedir.”
Düşük Yoğunluklu Kırsal Mahalleler
“500 kişinin altında kalan birçok mahalle, eski köylerden mahalle statüsüne dönüştürülmüş yerleşim alanlarıdır. Bu mahallelerde hem nüfus yaş ortalaması yüksek hem de genç nüfusun göç oranı yüksektir. Örnekler:”
Çatalbayır Mahallesi: 43 kişi
Koçbaba Mahallesi: 17 kişi
Özler Mahallesi: 11 kişi
Tecer Mahallesi: 11 kişi
Güneyçam Mahallesi: 18 kişi
“Bu bölgelerde kamu hizmetlerinin taşınabilir modellerle verilmesi elzemdir. Mobil sağlık ekipleri, taşımalı eğitim sistemleri ve mevsimsel ulaşım planlamaları ön plana çıkmalıdır.”
Kadın-Erkek Dağılımında Öne Çıkan Mahalleler
“Bazı mahallelerde kadın nüfusu erkeklerden fazla görünmektedir. Örnek olarak:”
Yeni Mahalle: 1.232 kadın – 1.127 erkek
Meydan Mahallesi: 334 kadın – 287 erkek
Emek Mahallesi: 317 kadın – 291 erkek
“Bu oranlar, özellikle erkek nüfusun sezonluk göç hareketine bağlı olarak değişmektedir. Bu mahallelerde kadın istihdamına ve sosyal destek projelerine öncelik verilmelidir.”
Aşkale Belediyesi için Yönetimsel Öncelikler
“Nüfusa ve mahalle yapısına göre, Aşkale Belediyesi'nin planlaması gereken bazı stratejik öncelikler şu şekildedir:”
Yeni, Şafak ve İstasyon Mahalleleri: Toplu taşıma, sosyal tesis, çocuk parkı, pazar yeri yatırımları
Orta büyüklükteki mahalleler: Yol asfalt çalışmaları, su şebekesi iyileştirmeleri
Kırsal mahalleler: Mobil hizmet birimleri, tarımsal destek programları, dijital altyapı yatırımı
Ekonomik Profil ve Geçim Kaynakları
“Aşkale ekonomisi ağırlıklı olarak sanayi (çimento fabrikası), tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Çarşı, İstasyon ve Şafak Mahalleleri sanayi işgücüne ev sahipliği yaparken; Çayköy, Koşapınar, Gümüşseren gibi mahallelerde hayvancılık ve tahıl üretimi hâlen başlıca geçim kaynaklarıdır.”
Eğitim ve Sağlık Altyapısı
“Yoğun mahallelerde ilkokul ve ortaokullar aktif olarak faaliyet göstermektedir. Ancak düşük nüfuslu alanlarda taşımalı eğitim yaygındır. Sağlık hizmetlerinde merkez mahallelerde aile sağlığı merkezleri yer almakta; kırsal mahalleler mobil sağlık hizmetleriyle desteklenmektedir.”
Veriye Dayalı Habercilikle Aşkale’nin Geleceği
“Bu tür mahalle bazlı nüfus raporları, yalnızca kamuoyunu bilgilendirme amacını taşımaz. Aynı zamanda yerel yöneticilere veri temelli karar alma zemini sunar. Planlama, bütçeleme ve kamu yatırımları açısından önemli bir yönetişim aracı niteliğindedir.”
Aşkale 2024 – Demiryolu Üssünden Stratejik İlçeye
“20.700 kişilik yapısıyla Aşkale, Erzurum’un en stratejik ilçelerinden biridir. Sanayi, tarım, lojistik ve kırsal yerleşimin iç içe geçtiği bu yapı, gelecek yıllarda ilçe planlamasında nüfusa dayalı mikro stratejilerin belirlenmesini zorunlu kılmaktadır.”
