Butlan Kararı Ne Demek?

Butlan kararı, hukuk alanında bir işlemin veya sözleşmenin geçersiz, hukuken hiç yapılmamış sayılması anlamına gelir. Yani butlan, yapılan işlemin hukuki sonuç doğurmayacağını, baştan itibaren yok hükmünde olduğunu ifade eder. Mahkeme tarafından verilen butlan kararı, o işlemin veya belgenin geçersiz olduğuna dair resmi bir tespittir.

Butlan Ne Demek? Hukukta Örnek

Hukukta butlan, bir işlem ya da sözleşmenin temel unsurlarının eksik olması, kanuna aykırı olması ya da tarafların iradesinin sakat olması gibi sebeplerle geçersiz sayılmasıdır. Örneğin, evlenme işleminin resmi prosedürlere uygun yapılmaması durumunda mahkeme evliliği butlan kararıyla iptal edebilir. Ya da bir tapu işlemi, yetkisiz kişinin imzasıyla yapılmışsa butlan kararı verilebilir.

Butlan Ne Demek? Dini Açısından

Dini bağlamda butlan, genellikle evliliklerde geçerlilik şartlarının sağlanmaması durumunda kullanılır. İslam hukukunda evlilik akdinin butlan olması, nikahın geçersiz olduğu anlamına gelir. Örneğin, evlilikte taraflardan birinin rızasının olmaması, nikahın butlanına sebep olur. Bu durumda evlilik dini açıdan da geçersiz sayılır.

Butlan Ne Demek KPSS’de?

KPSS (Kamu Personeli Seçme Sınavı) ve genel kamu hukuku bağlamında butlan, resmi işlemlerin veya kararların hukuka aykırı olarak yapılması ve iptal edilmesi anlamında kullanılabilir. KPSS’de sorulabilecek hukuk sorularında “butlan” genellikle işlemin ya da kararın yok hükmünde olması, geçersiz sayılması bağlamında yer alır.

CHP’de “Mutlak Butlan” Tartışması: Kurultay Krizinin Hukuki ve Siyasi Boyutları

Ankara, 28 Haziran 2025
Türkiye’nin en köklü siyasi partilerinden Cumhuriyet Halk Partisi (CHP), 38. Olağan Kurultayı (4-5 Kasım 2023) ve 21. Olağanüstü Kurultayı (6 Nisan 2025) ile ilgili devam eden hukuki süreçlerle sarsılıyor. Gündemin ana maddesi, “mutlak butlan” kavramı etrafında dönen tartışmalar. CHP’nin kurultaylarının iptali için açılan davalarda mahkeme tutanaklarında ilk kez yer alan “mutlak butlan” ifadesi, hem hukuki hem de siyasi sonuçlarıyla Türkiye’nin dikkatini çekiyor. Peki, mutlak butlan nedir ve CHP’deki bu kriz ne anlama geliyor? İşte olayın detayları ve yankıları.

Mutlak Butlan Nedir?

Hukukta “butlan”, bir işlemin temel eksiklikler veya bozukluklar nedeniyle geçersiz sayılması durumunu ifade eder. “Mutlak butlan” ise, bir hukuki işlemin kanuna, kamu düzenine veya genel ahlaka aykırı olması nedeniyle baştan itibaren “yok hükmünde” sayılmasıdır. Bu tür işlemler, hukuk sisteminde hiç yapılmamış gibi kabul edilir ve tarafların iradesiyle sonradan geçerli hale getirilemez. Mutlak butlan sebepleri arasında şunlar yer alır:

• Kanuna Aykırılık: Örneğin, noter onayı gerektiren bir işlemin onsuz yapılması.

• Kamu Düzenine Aykırılık: Toplumun temel düzenini tehdit eden işlemler.

• Ahlaka Aykırılık: Genel ahlak kurallarına ters düşen sözleşmeler.

• Şekil Şartlarının Yokluğu: Resmi nikâh olmadan evlilik gibi.

• Ehliyetsizlik: Akli dengesi yerinde olmayan birinin yaptığı işlemler.

Mutlak butlan, mahkemeler tarafından kendiliğinden dikkate alınabilir ve zamanaşımına uğramaz. Nispi butlan ise, sadece ilgili tarafların talebiyle geçersiz sayılır ve genellikle hata, hile veya tehdit gibi irade sakatlıklarında gündeme gelir.

CHP Kurultayında “Mutlak Butlan” İddiası

CHP’nin 38. Olağan Kurultayı’nda Özgür Özel’in genel başkan seçilmesi ve 21. Olağanüstü Kurultayı’nda mevcut yönetimin onaylanması, bazı parti üyeleri tarafından mahkemeye taşındı. Davacılar, kurultay süreçlerinde usulsüzlükler ve şaibeler olduğunu iddia ederek, kurultayların “mutlak butlan” ile sakatlandığını ve “yok hükmünde” sayılması gerektiğini savunuyor. İddialar arasında, oy kullanma ve karar alma süreçlerinin parti tüzüğüne ve Siyasi Partiler Kanunu’na aykırı olduğu, hatta “para karşılığı oy kullandırıldığı” gibi ciddi suçlamalar yer alıyor.

Ankara 14. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde 30 Haziran 2025’te görülecek dava, CHP’nin geleceğini derinden etkileyebilir. Eğer mahkeme, kurultayların mutlak butlanla geçersiz olduğuna hükmederse:

• Kurultayda alınan tüm kararlar, özellikle Özgür Özel’in genel başkanlığı ve mevcut Merkez Yönetim Kurulu (MYK) ile Parti Meclisi’nin görevleri hukuken yok sayılabilir.

• Eski Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu ve önceki yönetim, görevlerine iade edilebilir.

• Parti, yeni bir kurultay süreci başlatmak zorunda kalabilir.

Siyasi ve Hukuki Tartışmalar

Kemal Kılıçdaroğlu’nun Tutumu

Eski Genel Başkan Kemal Kılıçdaroğlu, mutlak butlan kararı çıkması halinde partinin başına dönebileceğini ifade etti. Kılıçdaroğlu, “Mahkeme kararını ‘tanımıyorum’ demenin hukuki bir karşılığı yok. Partiyi kayyuma bırakmam,” diyerek, olası bir kaosun önüne geçmek için görevi kabul edebileceğini belirtti. Ancak, Kılıçdaroğlu’nun bu tutumu, parti içinde bölünme endişelerini artırdı. Mersin Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer ve eski milletvekili Engin Özkoç’un Kılıçdaroğlu’nu ziyaret ederek uzlaşma çağrısı yaptığı biliniyor, ancak bu görüşmeler sonuçsuz kaldı.

Özgür Özel’in Tepkisi

CHP Genel Başkanı Özgür Özel, mutlak butlan kararına karşı sert bir duruş sergiliyor. Özel, “Görevi kabul etmek tarihi bir hata olur,” diyerek Kılıçdaroğlu’nu eleştirdi ve partinin kayyum yerine “çağrı heyeti” ile yeni bir kurultaya gidebileceğini savundu. Özel, “Siyasi Partiler Kanunu’nda kayyum değil, çağrı heyeti var. 40 gün içinde seçim yapılır,” dedi. CHP’nin 81 il başkanı da bir araya gelerek, “Adına kayyum da deseler, butlan da deseler, bu kararı tanımayacağız,” açıklamasıyla mevcut yönetime destek verdi.

Hukukçuların Görüşleri

Hukukçular, mutlak butlan kararının CHP için ağır sonuçlar doğurabileceğini, ancak siyasi partilerin iç işleyişine yargı müdahalesinin sınırlı olduğunu vurguluyor. Adalet eski Bakanı Hikmet Sami Türk, “Siyasi partilere kayyum atanması yasada yok, sadece çağrı heyeti atanabilir,” derken, eski Yargıtay Hâkimi Ömer Faruk Eminağaoğlu, Kılıçdaroğlu’nun otomatik olarak yönetime dönemeyeceğini belirtti. Avukat Gönenç Gürkaynak ise, kurultayın mutlak butlanla iptal edilmesinin “hukuk garabeti” olduğunu savunarak, bu tür bir kararın hukuki dayanağının zayıf olduğunu ifade etti.

Siyasi Yankılar ve Toplumsal Tepkiler

Mutlak butlan tartışmaları, CHP içinde birliği tehdit ederken, diğer siyasi partilerden de yorumlar geldi. MHP Genel Başkan Yardımcısı Semih Yalçın, “CHP’de yangın bacayı sarmış, mutlak buhran yangına dönmüş,” diyerek CHP’deki krizi eleştirdi. X platformunda ise tartışmalar alevlendi. Bazı kullanıcılar, Kılıçdaroğlu’nun geri dönüşünü desteklerken, diğerleri Özgür Özel’in liderliğini savundu. Örneğin, bir X kullanıcısı, “KK lobisi rejimle işbirliği yapıyor,” iddiasında bulunurken, başka bir kullanıcı, “81 il başkanı Özgür Özel’in yanında, bu karar tanınmaz,” yorumunu yaptı.

Olası Senaryolar

• Mutlak Butlan Kararı Çıkarsa: Kurultaylar yok hükmünde sayılır, Özgür Özel’in genel başkanlığı düşebilir ve yeni bir kurultay süreci başlar. Ancak, CHP yönetimi, kararı tanımayacağını açıklayarak direniş sinyali verdi.

• Dava Reddedilirse: Özgür Özel ve mevcut yönetim görevine devam eder, ancak parti içindeki gerilimler bir süre daha sürebilir.

• Uzlaşma Sağlanırsa: Kılıçdaroğlu’nun, partiyi yeni bir kurultaya taşıyarak aday olmayacağını açıklaması, krizi hafifletebilir.

Sonuç: CHP’nin Geleceği ve Türkiye Siyaseti

CHP’deki mutlak butlan tartışmaları, yalnızca bir hukuki mesele olmaktan çıkıp, partinin birliğini ve Türkiye’nin muhalefet dinamiklerini etkileyebilecek bir krize dönüştü. 30 Haziran’daki duruşma, sadece CHP’nin değil, Türk siyasetinin de yönünü belirleyebilir. Parti, tarihsel mirası ve sosyal demokrat değerleriyle bu krizi nasıl yönetecek? Sorunun cevabı, hem hukuki kararlara hem de parti içindeki uzlaşma çabalarına bağlı.