Yapay zeka sohbetleri ne kadar enerji harcıyor? İşte rakamlar

Google, yapay zeka kullanımının çevresel etkilerine ilişkin bugüne kadarki en kapsamlı saha ölçümlerini açıkladı. Raporda, sohbet botu Gemini üzerinden gönderilen tek bir metin isteminin ortalama 0,24 vatsaat (0,00024 kilovatsaat) enerji harcadığı belirtildi. Bu değer, modern bir televizyonun yalnızca dokuz saniyede harcadığı elektrik miktarına denk geliyor.

Rapor, çevresel etkilerde yalnızca enerji tüketimini değil, karbon salımı ve su kullanımını da ortaya koydu. Buna göre, tek bir sohbet istemi 0,03 gram karbon emisyonuna ve 0,26 mililitre su tüketimine neden oluyor. Şirket, bu miktarı “beş damla su” olarak ifade ederek, önceki tahminlerin ne kadar yüksek olduğunu gösterdi.

Google mühendisleri, yapay zeka sohbetlerinin çevresel ayak izinin önceki hesaplamalardan çok daha düşük olduğunu vurguladı. Mayıs 2024 ile Mayıs 2025 döneminde yapılan ölçümler, enerji tüketiminin 33 kat, karbon emisyonunun ise 44 kat gerilediğini gösteriyor. Şirket, bu düşüşte yazılım verimliliği ve model iyileştirmeleriyle sağlanan 23 katlık tasarrufun, daha verimli donanım kullanımıyla gelen 1,4 katlık ek avantajın etkili olduğunu belirtti. Ayrıca temiz enerji kullanımının artması, emisyon yoğunluğunu 1,4 kat azaltarak bu sürece katkı sağladı.

Raporda, Gemini sohbetlerinde kullanılan metodolojiye de değinildi. Bugüne kadar yapılan birçok bağımsız çalışmanın dar kapsamlı ölçümler nedeniyle yanıltıcı sonuçlar verdiği belirtildi. Çoğu çalışmanın yalnızca aktif işlemcilerin enerji tüketimini dikkate aldığı, ancak Google’ın kullandığı yöntemin bekleme konumundaki makineler, bellek gücü ve veri merkezlerinin soğutma sistemlerini de hesaba kattığı ifade edildi.

Bu kapsamlı yaklaşım, önemli bir fark ortaya çıkardı: Dar kapsamlı yöntemle aynı sohbet için 0,10 vatsaat enerji tüketimi hesaplanırken, kapsamlı yöntemle bu değer 0,24 vatsaat olarak ölçüldü. Google, bu durumun şeffaf ölçüm standartlarının gerekliliğini ortaya koyduğunu vurguladı.

Raporda ayrıca su tüketimi konusunda da çarpıcı bulgular paylaşıldı. Veri merkezlerinde tek bir sohbet için harcanan 0,26 mililitre suyun, daha önce öne sürülen 45-50 mililitrelik tahminlerden yüzlerce kat daha düşük olduğu ifade edildi. Şirket, özellikle yüksek su stresi yaşayan bölgelerde yeni kurulan veri merkezlerinde hava soğutmalı sistemlerin kullanılacağını, böylece yapay zeka hizmetleri için su kullanımının “sıfıra yakın” bir seviyeye çekileceğini duyurdu.

Çevresel ayak izinde hızlı düşüşün altını çizen rapor, bireysel etkileşimlerin çok düşük bir etkisi olduğunu, ancak milyarlarca kullanıcının yarattığı toplam etkinin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurguladı. Google, ultra verimli veri merkezleri, özel donanım tasarımları ve karbon-sıfır enerji hedefleri sayesinde bu maliyetlerin daha da düşeceğini kaydetti.

Son 12 ayda dolaylı karbon salımını ifade eden “Scope 2” emisyonlarının 47 kat, doğrudan donanım kaynaklı “Scope 1 ve 3” emisyonlarının ise 36 kat azaldığı bildirildi. Bu gelişme, Google’ın yapay zeka hizmetlerinde enerji tüketimi ile karbon emisyonunu birbirinden kısmen bağımsız hale getirdiğini gösteriyor.

Tek bir sohbetin çevresel etkisi düşük olsa da, küresel ölçekte milyarlarca etkileşim nedeniyle bu alandaki şeffaflığın hayati olduğu vurgulandı. Raporda, “Yapay zekanın yetenekleri gelişirken, çevresel verimliliğinin de aynı hızda ilerlemesi gerekiyor” değerlendirmesi yer aldı.