Uzmanlardan zirai don uyarısı: Erken uyanan ağaçlar daha fazla risk altında
Uzmanlara göre iklim değişikliği kaynaklı sıcaklık dengesizlikleri, ilkbahar aylarında zirai don riskini artırıyor.
Türkiye genelinde son günlerde etkisini artıran ani sıcaklık düşüşleri, birçok bölgede tarımsal üretimi tehdit eder hale geldi. Özellikle meyve üreticileri için risk oluşturan zirai don olaylarına karşı alınacak önlemler, ürün kayıplarını en aza indirmenin anahtarı olarak görülüyor.
Türk Ziraat Yüksek Mühendisleri Birliği Genel Başkanı Mehmet Ali Ünal, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, son yıllarda iklim değişikliği nedeniyle sıcaklık dengesizliklerinin arttığını ve bunun meyvecilik üzerinde önemli etkiler oluşturduğunu belirtti.
Özellikle ilkbahar geç donlarının, ceviz, kayısı ve kiraz gibi erken çiçeklenen meyve türlerinde ciddi hasarlara yol açtığını dile getiren Ünal, “Kış aylarında yüksek seyreden sıcaklıklar, ağaçlarda erken uyanmaya yol açıyor. Bu durum, ilkbahar erken donlarının da tehlike oluşturmasına neden oluyor.” dedi.
Ünal, bazı bölgelerde meyve sürgünlerinin tamamen yandığını ve ağaçlarda da hasar görüldüğünü vurgulayarak, üreticilerin durum tespiti yaparak gelecek sezon için hazırlıklara başlaması gerektiğini söyledi.
Seracılık, zirai donun etkilerini azaltmada öne çıkan yöntemlerden biri. Ünal, seracılığın özellikle tek yıllık bitkilerde ve sebze üretiminde avantaj sağladığını belirtti. Ancak geniş alanlarda meyve üretimi yapan çiftçilerin bu yönteme geçişinin sınırlı olduğunu da ekledi.
Ayrıca, don riskine karşı bazı kimyasal preparatların kullanımı da gündemde. Bu maddelerle yapılan püskürtme işlemleri belirli sıcaklık derecelerine kadar koruma sağlasa da, Ünal bu çözümlerin kesin olmadığını ve uzun süreli denemelerle desteklenmesi gerektiğini ifade etti.
Ünal, doğru bitki besleme ve gübrelemenin de don zararını azaltmada önemli bir faktör olduğunu vurgulayarak, şu bilgileri paylaştı:
“Özellikle sonbaharda yapılan gübreleme programı çok önemlidir. Azot ve fosfor ihtiyacının doğru karşılanması halinde, don zararının %30’a kadar azaldığı bilimsel olarak gösterilmiştir.”
Geleneksel yöntemlerin de hala üreticiler tarafından kullanıldığını belirten Ünal, bazı çiftçilerin lastik yakarak duman oluşturma gibi tekniklere başvurduğunu aktardı. Modern bahçelerde ise sisleme ve antifriz özellikli kimyasallarla koruma yöntemlerinin tercih edildiğini söyledi.
Son olarak Ünal, iklim koşullarına uygun tohum, fide ve fidan seçiminin büyük önem taşıdığını, aynı zamanda tarım sigortalarının da üreticiler için vazgeçilmez bir güvence mekanizması olduğunu vurguladı.
Bakmadan Geçme
