Üniversitelerde büyük değişim: Kontenjanlar yeniden şekilleniyor

Türkiye’de istihdam ve eğitim arasındaki ilişkiye dikkat çeken Özvar, bu yılın üçüncü çeyreğine ait veriler doğrultusunda genel istihdama katılım oranının yüzde 54,4, yükseköğretim mezunlarında ise bu oranın yüzde 77 olduğunu belirtti. Özvar, “Eğitim düzeyleri yükseldikçe iş gücüne katılım oranları artmaktadır, eğitim düzeyi yükseldikçe istihdam edilme oranı yükselmektedir.” ifadelerini kullandı.

Genel işsizlik oranlarının üniversite mezunlarına kıyasla daha düşük görünmesinin nedenine de değinen Özvar, bunun daha düşük eğitim seviyesine sahip grupların iş gücüne katılım oranlarının sınırlı olmasından kaynaklandığını dile getirdi. YÖK olarak temel hedeflerinin, üniversitelerde verilen eğitimi istihdamla daha güçlü biçimde ilişkilendirmek olduğunu vurgulayan Özvar, bu doğrultuda son üç yıldır önemli adımlar attıklarını söyledi.

Özvar, istihdamla bağı zayıflayan ya da zaman içinde işlevini yitiren programların sistem dışına çıkarıldığını belirterek, bu kapsamda 175 programın tür olarak yükseköğretim sisteminden çıkarıldığını, 443 programda ise kontenjanların düşürüldüğünü açıkladı. Bilişim, yapay zekâ, sağlık ve tarımda dijital dönüşümü merkeze alan yeni programların hayata geçirildiğini, bazı bölümlerin ise tamamen kapatıldığını ifade etti.

Öğrenci tercihleriyle istihdam verilerinin birlikte değerlendirildiğini kaydeden Özvar, “YÖK olarak öğrencinin teveccüh etmediği programları yakından takip ediyoruz. Üç sene boyunca kontenjanı sürekli azalan programların kontenjanlarını ciddi oranda kısma yönüne gidiyoruz.” dedi. Geçtiğimiz yıl devlet üniversitelerinde yapılan kontenjan düzenlemelerinin bu yıl vakıf üniversiteleri için de uygulanacağını belirten Özvar, diş hekimliği, eczacılık, eğitim fakültesi programları, hukuk, psikoloji ve mimarlık bölümleri başta olmak üzere, talebin azaldığı ya da mezun sayısının yeterli seviyeye ulaştığı alanlarda yeni kontenjan düzenlemelerinin yapılacağını söyledi.

Özvar, yükseköğretimde en dikkat çekici değişikliklerden birinin eğitim süresine ilişkin olacağını da açıkladı. Öğrencilerin program yeterliliklerinden ve öğrenim çıktılarından ödün vermeden daha kısa sürede mezun olabilmelerini hedeflediklerini ifade eden Özvar, “Bir sene içinde üç sömestir mantığıyla, eylülde başlayıp temmuzda bitecek şekilde 11-12 haftalık sömestirler üzerinden programları yeniden düzenliyoruz.” dedi. Bu modelle birlikte, dört yıllık lisans programlarının yine 240 AKTS ile tamamlanacağını, ancak öğrencilerin sekiz sömestiri üç yıl içinde bitirebileceğini belirten Özvar, bunun Türkiye’de ilk kez uygulanacak bir sistem olacağını vurguladı. Bazı üniversitelerde bu modelin pilot olarak denendiğini de sözlerine ekledi.

Staj sistemine ilişkin değişikliklere de değinen Özvar, mevcut staj sürelerinin hem öğrencilerin hem de iş dünyasının beklentilerini karşılamadığını söyledi. Bu nedenle en az bir dönem sürecek uzun süreli staj uygulamalarının hayata geçirileceğini belirten Özvar, “Öğrencilerimiz uygulamanın içine ne kadar fazla girerse, mezuniyet sonrası iş gücüne katılım o derece kolay olacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.

Öğrenci affı konusunun da gündemde olduğunu belirten Özvar, bu meselenin Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde ele alındığını ifade ederek, YÖK’ün de konuya ilişkin kapsamlı bir değerlendirme yaptığını ve gerekli görüldüğünde görüşlerin kamuoyu ile paylaşılacağını söyledi.