Tütün ve sigorta sektöründe yabancı hakimiyeti zirve yaptı
TÜİK'in yayımladığı veriler, Türkiye'de yabancı kontrolündeki girişimlerin 2023 sonu itibarıyla hem sayı hem de ekonomik ağırlık bakımından artış eğilimini sürdürdüğünü ortaya koydu.
Türkiye’de yabancı kontrolündeki girişimlerin sayısı 2023 sonu itibarıyla 10 bin 265’e yükseldi. Bir önceki yıl 9 bin 287 olan bu sayı, yabancı yatırımın ülkedeki varlığını giderek güçlendirdiğini gösterdi. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı “yabancı kontrollü girişim istatistikleri”, yabancı sermayenin ülke ekonomisine katkısını çarpıcı şekilde ortaya koyuyor.
Verilere göre, yabancı kontrolündeki girişimlerin toplam ciro içindeki payı 2022’de yüzde 12,7 iken 2023 yılında yüzde 12,8’e çıktı. Bu girişimlerde çalışan kişilerin toplam istihdam içindeki payı da aynı dönemde yüzde 5’ten yüzde 5,1’e yükseldi. Böylece sayı, ciro ve istihdam göstergelerinde yabancı kontrollü işletmelerin pozisyonunu güçlendirdiği görüldü.
Sektörel dağılımda ise dikkat çekici bir tablo öne çıktı. Tütün ürünleri imalatı, 2023 yılında yüzde 92,6’lık ciro payıyla yabancı kontrolünün en yoğun olduğu faaliyet alanı oldu. Onu, yüzde 43,2 ile sigorta, reasürans ve emeklilik fonları takip etti. Bu iki sektör, yabancı sermayenin stratejik alanlarda güçlü bir konum elde ettiğini açıkça ortaya koyuyor.
Türkiye’deki yabancı kontrollü girişimlerin köken ülkelere göre dağılımında ise Almanya ilk sırada yer aldı. Toplam 10 bin 265 girişimin 1.266’sı Alman kontrolünde faaliyet gösterdi. Almanya merkezli bu girişimlerin 2023’te yarattığı cironun toplam yabancı kontrollü ciro içindeki payı yüzde 13,8 olarak hesaplandı.
ABD kontrolündeki 965 girişim yüzde 11,2’lik ciro payına ulaşırken, Birleşik Krallık merkezli 706 girişimin payı yüzde 10,3 oldu. Bu üç ülke, Türkiye’deki yabancı sermayeli girişimlerin hem sayı hem de ekonomik etki açısından en büyük bölümünü oluşturdu.
Yabancı kontrollü girişim istatistikleri, Türkiye’de faaliyet gösteren fakat doğrudan veya dolaylı olarak yabancı ortaklığı bulunan işletmelere ilişkin kapsamlı bilgiler sunuyor. Açıklanan son veriler, yabancı yatırımın Türkiye’deki sektör çeşitliliği, ekonomik hacmi ve ülke bazlı dağılımı bakımından önemini bir kez daha gözler önüne seriyor.
Bakmadan Geçme
