Türkiye'nin balığı Dünya sofralarında

Türk su ürünleri sektörü, 2025’in ilk yarısında ihracattaki performansıyla dikkat çekici bir tablo ortaya koydu. Ocak-haziran döneminde geçen yıla göre yüzde 4 artış gösteren sektör, toplamda 973 milyon 820 bin dolar ihracat geliri elde etti. 132 bin 500 tonluk satış, 78 ülkeye ulaştırılarak geniş bir coğrafyaya yayıldı.

Ege Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçıları Birliği'nin verilerine göre, 2024’te yıllık 2 milyar 19 milyon 646 bin dolarlık rekor ihracat gerçekleştiren sektör, bu yıl da aynı seviyeyi aşmayı hedefliyor. İlk yarıda yakalanan ivme, yıl sonunda yeni bir rekorun habercisi olabilir.

Sektörün ihracat lideri 302 milyon 962 bin dolarla levrek olurken, çipura 273 milyon 690 bin dolar ve Türk somonu 217 milyon 109 bin dolar ile onu izledi. Özellikle Türk somonu, geçen yıla kıyasla yüzde 17’lik artışla en dikkat çeken ürün oldu. En fazla ürün gönderilen ülkelerin başında Rusya yer alırken, onu İtalya, Hollanda, Yunanistan ve İngiltere takip etti.

Türkiye Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller İhracatçı Birlikleri Sektör Kurulu Başkanı Sinan Kızıltan, sektörün güçlü seyrine dair şu değerlendirmeyi yaptı:

“Üç tarafı denizlerle çevrili bir ülke olarak bu avantajı en iyi şekilde kullanıyoruz. Tonaj bazında ihracat düşse de birim fiyatlarımız yüzde 20’ye yakın artış gösterdi. Bu da gelirimizin yükselmesini sağladı. İlk 6 ay için hedefimiz 1 milyar dolardı, neredeyse ulaştık. Yıl sonuna kadar 2 milyar doları aşan bir ihracat rakamı bekliyoruz.”

Küresel pazarda fiyatların artış eğiliminde olduğunu belirten Kızıltan, bu durumun Türkiye açısından avantajlı olduğunu söyledi. Özellikle Avrupa’da arzın düşmesiyle Türk ürünlerine olan talebin arttığını ifade eden Kızıltan, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın desteklerinin bu başarıda büyük rol oynadığını vurguladı.

Karadeniz bölgesinin ihracattaki payının giderek arttığına dikkat çeken Kızıltan, Türk somonunun sektördeki yeni gözde olduğuna işaret etti. Bu yıl 32 bin ton Türk somonu üretildiğini belirten Kızıltan, temmuzda hasadın sona erdiğini ve yıl sonuna kadar ürünlerin tamamen ihraç edileceğini öngördüklerini dile getirdi:

“Bu yıl Türk somonundan 500-600 milyon dolar arası gelir bekliyoruz. Türk somonu aslında bir tür alabalık. Ancak işlenmiş ürünlerin artmasıyla pazarlar daha da genişleyecek. Karadeniz'deki yatırımlar sürerse 2032-2035 arası bu kalemden yıllık 1 milyar doların üzerinde gelir hedefliyoruz.”

Türkiye, denizlerinin sunduğu zenginliği dünya pazarlarında değerlendirmeye devam ederken, işlenmiş ürün çeşitliliği ve yeni yatırımlar sayesinde su ürünleri ihracatında küresel ölçekte daha güçlü bir konuma ulaşmayı hedefliyor.