Türkiye enerji geleceğinde küçük modüler reaktörlere yöneliyor

Türkiye, enerji politikalarında geleceğe yönelik stratejik adımlar atmaya devam ediyor. Özellikle nükleer enerji alanında daha esnek, daha güvenli ve daha düşük maliyetli teknolojilere yönelen Türkiye, küçük modüler reaktörler (SMR) üzerine çalışmalarını hızlandırarak hem sürdürülebilirlik hedeflerini desteklemeyi hem de enerji bağımsızlığını güçlendirmeyi amaçlıyor. Enerji üretiminde çeşitliliği artırmayı hedefleyen bu yaklaşım, uzun vadede ülkenin enerji güvenliğine önemli katkılar sunacak.

Uluslararası Enerji Ekonomisi Derneği'nin (IAEE) Orta Doğu ve Orta Asya Konferansı çerçevesinde konuşan Oxford Enerji Çalışmaları Enstitüsü Araştırma Görevlisi Dr. Adnan Shihab-Eldin, SMR’lerin dünya genelinde giderek daha fazla ilgi gördüğünü belirtti. Shihab-Eldin, küçük modüler reaktörlerin geleneksel nükleer santrallere kıyasla birçok önemli avantaj sunduğunu ifade ederek şunları söyledi:

“Birim başına sermaye maliyeti açısından daha küçük oldukları için büyük sermaye riskine girmiyorsunuz. Güvenlik açısından geliştirilmiş sistemleri var. Çok yönlülük ve farklı uygulamalar için yayılabilme açısından öne çıkıyorlar.”

Shihab-Eldin, Türkiye’nin SMR projelerini başlatmasının ülkenin gelecekteki enerji planlaması açısından kritik olduğunu vurgulayarak Türkiye’nin bu alanda erken adım atmasının avantaj sağlayacağını dile getirdi. Türkiye’nin, teknoloji geliştikçe daha uygun maliyetli ve kanıtlanmış reaktör modellerini seçme şansına sahip olacağını belirten uzman, şu tavsiyede bulundu:

“Türkiye, SMR'ler gelişirken başta adım atarak öngörü gösterdi. Önümüzdeki yıllarda en iyi teklifleri çekmeye başlayacak. Ancak Türkiye’ye tavsiyem, ilk örneği inşa eden şirketi değil, ikinci, üçüncü ve dördüncü örnekleri ekonomik maliyetle inşa edebileceğini kanıtlayan şirketi seçmesi.”

Konferans oturumlarında değerlendirmelerde bulunan Hergüner Bilgen Üçer Avukatlık Ortaklığının Kıdemli Ortağı Ümit Hergüner de küçük modüler reaktörlerin Türkiye’nin enerji güvenliği açısından büyük fırsatlar sunduğunu belirtti. Hergüner, özellikle sanayi sektöründe enerji ihtiyacının yoğun olduğu tesislere SMR kurulmasının rekabet gücünü artıracağını dile getirdi.

“Demir-çelik, alüminyum, çimento, gübre, cam gibi enerji girdisi yüksek ürünlerde, üretimin yapıldığı tesislerin dibine kurabileceğimiz SMR’ler sürdürülebilir bir enerji kaynağı sunabilir.” diyen Hergüner, bu reaktörlerin AB’nin Yeşil Mutabakat politikaları açısından da stratejik avantaj sağlayacağını söyledi.

Hergüner, SMR’lerin hızlı kurulabilmesi, daha düşük kapasiteyle yüksek verim sunması ve kendi enerji ihtiyacını karşılayan bölgeler oluşturması nedeniyle Türkiye’de kısa vadede enerji arz güvenliğini güçlendirebileceğini dile getirdi. Yenilenebilir enerji kaynaklarında yaşanan süreklilik sorunlarına da dikkat çeken uzman, SMR’lerin bu belirsizlikleri ortadan kaldırabileceğini ifade etti.

“Akkuyu gibi uzak mesafelerden iletim gerektiren bir enerji kaynağı değil. İhtiyacın olduğu yerin hemen yanında kurulabileceği için dağıtım kayıplarını da ortadan kaldırıyor.” diyen Hergüner, SMR’lerin Türkiye için pratik ve sürdürülebilir bir seçenek olduğunu belirtti.

Uzmanlara göre küçük modüler reaktörler, Türkiye’nin enerji politikasında hem orta hem de uzun vadeli planlamalarda önemli bir yer edinebilir. Bu teknoloji sayesinde sanayi bölgelerinde istikrarlı enerji sağlanması, karbon salımının azaltılması ve dışa bağımlılığın düşürülmesi hedefleniyor.