TÜİK'in yeni enflasyon yöntemi neleri değiştirecek?
Türkiye İstatistik Kurumu, 2026 itibarıyla devreye alınacak güncellemeyle enflasyon hesaplamasında kullanılan baz yılı '2003100'den '2025100'e taşıyacak.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) hesaplamasında 2026 yılından itibaren kullanılacak yeni yöntem ve baz yıl düzenlemesini kamuoyuyla paylaştı. Kurum bünyesinde düzenlenen bilgilendirme toplantısında uzmanlar, enflasyon ölçümünde yapılacak teknik değişikliklerin kapsamını anlattı.
Avrupa Komisyonu kararları doğrultusunda tüm Avrupa Birliği ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de temel yılın “2025=100” olarak güncelleneceği belirtildi. Ocak 2026’dan itibaren yürürlüğe girecek bu düzenleme, TÜFE hesaplamalarında kullanılan ağırlık yapısının da yenilenmesini içeriyor. Bu kapsamda, Eurostat tarafından uygulanan metodolojiyle uyumlu şekilde ulusal hesaplar verileri ağırlık belirlemede birincil kaynak haline gelecek. Grup düzeyindeki ağırlıklar hanehalklarının tüketim eğilimlerini daha güncel veriyle yansıtacak; alt düzey ağırlıkların belirlenmesinde ise hanehalkı bütçe anketi kullanılmaya devam edecek.
TÜİK uzmanları, baz yıl güncellemesinin enflasyon oranlarının seyrini değiştirmeyeceğini vurguladı. “2003=100” temel yılı dönemine ait aylık ve yıllık değişim oranlarının aynı kalacağı, yalnızca sınıflama farklılıklarına bağlı küçük ölçekli alt endeks değişikliklerinin görülebileceği ifade edildi. Yeni baz yılın endeks seviyesi ise 2025 yılının ortalama değerine göre normalize edilecek.
Yapılan güncellemeyle birlikte ana harcama grubu sayısı 12’den 13’e çıkarılacak. Kişisel bakım, sosyal koruma ve çeşitli mal ve hizmetler kategorileri yeniden düzenlenerek iki ayrı grup altında sınıflandırılacak. Sigorta ve finansal hizmetler ise ilk kez müstakil bir ana harcama grubu olarak endeks içinde yer alacak. Dijital içerikler de değişen tüketim alışkanlıklarını yansıtmak amacıyla ayrı bir kategoriye dönüştürülecek. Ayrıca vergi, üretim ve satış istatistikleri gibi farklı veri setlerinin entegrasyonuyla kayıt dışı tüketim kalemlerinin ölçümlere daha doğru biçimde yansıtılması hedefleniyor.
Yeni dönemde mevsimsel düzeltilmiş TÜFE göstergelerinin asli TÜFE verileriyle eş zamanlı olarak yayımlanacağı açıklandı. Ayrıca sabit vergi oranlarıyla hesaplanan TÜFE göstergesinin de kamuoyuna sunulması planlanıyor. Bu tamamlayıcı endeks, KDV ve ÖTV gibi dolaylı vergilerin sabit kaldığı varsayımıyla yalnızca piyasa fiyatlarındaki saf değişimi ölçmeyi amaçlayacak.
TÜİK, söz konusu güncellemelerin Türkiye’nin uluslararası standartlarla uyumunu artıracağını ve fiyat istatistiklerinde kullanılan yöntemlerin daha şeffaf, güncel ve kapsamlı hale geleceğini belirtti.
Bakmadan Geçme