Tittos Domestikos Nedir?
Mardin'deki 1500 Yıllık Sır: 'Tittos Domestikos' Ne Anlama Geliyor? Arkeologlar Gizemi Çözüyor
Mardin’in Midyat ilçesinde gün yüzüne çıkan 1500 yıllık mozaik, üzerindeki Latince ve Yunanca kökenli "Tittos Domestikos" yazıtıyla sosyal medyada büyük merak uyandırdı. Tarihin derinliklerinden gelen bu gizemli unvan, kimin hikâyesini anlatıyor?
Mehmet Aydoğdu Editör 14 Ekim 2025 14:40 Son Güncelleme: 14 Ekim 2025 14:40
Haberi Paylaş
Mardin'in tarih zengini toprakları, bir kez daha önemli bir keşfe ev sahipliği yaptı. Midyat ile Nusaybin arasındaki Çağ Çağ Çayı Vadisi’nde bulunan ve yaklaşık 1500 yıl öncesine ait olduğu düşünülen bir mozaik taban, arkeoloji dünyasının dikkatini çekti. Bu keşfin en çarpıcı yanı ise, mozaik üzerindeki "Tittos Domestikos" yazıtı oldu.
Tittos Domestikos: Bir Unvan mı, Bir Kişi mi?
Arkeologlar, gizemli yazıtın anlamını çözümledi. İfade, iki ayrı kelimeden oluşuyor:
- Tittos: Uzmanlara göre bu, Bizans döneminde yaygın olarak kullanılan bir özel isimdir. Yani, mozaik o dönemde yaşamış, bölgede tanınan bir kişiye işaret ediyor.
- Domestikos: Bu kelime, Bizans İmparatorluğu'nda sıklıkla karşılaşılan yüksek bir unvandır. Hem askerî hem de sivil yönetimde kullanılan bu rütbe, kişilerin bölgesel yönetici, ordu komutanı veya önemli bir kilise görevlisi olduğunu gösterir.
Bu bulgular ışığında, "Tittos Domestikos", bölgedeki bir idari ya da askerî göreve sahip, yüksek rütbeli bir kişiyi onurlandırmak veya o yapının sahibini belirtmek için kullanılmış olabilir.
Keşfin Adresi: Çağ Çağ Çayı Vadisi
1500 yıllık mozaik, Midyat'ın tarihi dokusunda, Çağ Çağ Çayı Vadisi'nde bulunan eski bir değirmen yapısının tabanında temizlik çalışmaları sırasında tesadüfen ortaya çıkarıldı. Mozaik, Mardin Müze Müdürlüğü'nün hızlı müdahalesiyle koruma altına alındı.
Geometrik desenler, zarif düğüm motifleri ve dönemin inanç sistemini yansıtan haç işareti gibi sembollerle süslü mozaik, sadece bir yazıt değil, aynı zamanda dönemin sanatsal estetiği hakkında da değerli bilgiler sunuyor.
Midyat Tarihi Yeniden Yazılabilir
Mardin Müze Müdürü İdris Akgül’ün de belirttiği gibi, Midyat-Nusaybin hattında ilk kez bu ölçekte bir sivil yapıya ait mozaik bulunması, bölge tarihinin yeniden yorumlanmasını gerektiriyor. Bu keşif, bölgede sadece dinî değil, aynı zamanda gelişmiş bir sivil yaşamın da izlerini ortaya koyuyor.
Uzmanlar, konservasyon ve restorasyon çalışmalarının tamamlanmasının ardından mozaik alanının ziyarete açılacağını ve bu sayede hem tarihçilerin hem de turistlerin bu önemli keşfi yerinde inceleme fırsatı bulacağını belirtiyor. "Tittos Domestikos"un sırrı, şimdi Mardin'in kültürel mirasına eklenmiş durumda.
Bakmadan Geçme
