Ticaret gerilimi küresel piyasaları sarsıyor

ABD'nin uyguladığı korumacı ticaret politikaları ve Çin'in buna karşı geliştirdiği misilleme hamleleri, küresel piyasalar üzerinde ciddi baskı oluşturmayı sürdürüyor. ABD Başkanı Donald Trump’ın açıklamaları ve Çin’in attığı karşı adımlar, yatırımcılar için risk algısını artırırken, finansal piyasalarda önemli değer kayıplarına yol açtı.

Geçtiğimiz cuma günü Çin yönetimi, ABD'nin ithal ürünlere uyguladığı yüzde 34 oranındaki gümrük vergisine aynı oranda karşılık vereceğini açıkladı. Trump ise sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı paylaşımda, “Çin yanlış oynadı, paniklediler. Bu karşılayamayacakları tek şey.” ifadelerini kullandı.

Analistler, Trump’ın açıklamalarının ardından borsalarda sert satışlar yaşandığına dikkat çekerek, söz konusu gerilimlerin 2020’den bu yana en sert düşüşlere neden olduğunu belirtti. ABD borsalarındaki iki günlük kayıplar toplamda 6 trilyon doları aştı. Haftanın ilk işlem gününde ise Asya piyasaları öncülüğünde satış baskısı devam etti.

ABD Merkez Bankası (Fed) Başkanı Jerome Powell, yüksek oranlı tarifelerin etkilerinin belirsizliğine dikkat çekerek, “İleriye baktığımızda, yüksek tarifeler ekonomimizde etkisini gösterecek ve muhtemelen önümüzdeki çeyreklerde enflasyonu yükseltecektir. Para politikası için uygun seyrin ne olacağını söylemek için henüz çok erken,” dedi.

Bu gelişmelerin ardından para piyasalarında da hareketlilik arttı. Fed’in mayıs ayında faiz indirimi yapma olasılığı yüzde 53'e yükselirken, yıl sonuna kadar dört faiz indirimi ihtimali fiyatlanmaya başladı. ABD'de açıklanan tarım dışı istihdam verisinin beklentileri aşması ve bu hafta açıklanacak enflasyon rakamlarının da piyasalar üzerindeki etkisi izleniyor.

Yatırımcılar ise artan risk ortamında daha güvenli yatırım araçlarına yöneliyor. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizleri yaklaşık 6 baz puan düşerek yüzde 3,94’e gerilerken, Almanya, Fransa, İngiltere ve Japonya’nın tahvil faizlerinde de benzer düşüşler görüldü.

Piyasaların genelinde baskı sürerken, kripto paralarda da sert düşüşler gözlemlendi. Bitcoin, yüzde 1,7 kayıpla 77.600 dolara, Ethereum ise 1.575 dolara geriledi.

New York Borsası’nda Nasdaq yüzde 5,82, S&P 500 yüzde 5,97 ve Dow Jones yüzde 5,50 oranında gerilerken, Avrupa ve Asya piyasaları da olumsuz etkilendi. Avrupa’da DAX 40 yüzde 4,95, Fransa CAC 40 yüzde 4,26 düşerken; Çin, Japonya ve Güney Kore endekslerinde de yüzde 6’yı aşan kayıplar yaşandı.

Çin’in bazı nadir elementlerin ihracatına sınırlama getirmesi ve ABD’li şirketlere yaptırım uygulaması da gerginliği artıran faktörler arasında yer aldı. Çin Dışişleri Bakanlığı, tarifelerin uluslararası ticaret normlarını ihlal ettiğini vurgulayarak, ABD’nin eylemlerine karşı çıkıldığını duyurdu.

Yurt içinde ise Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi yüzde 1,10 düşüşle kapanırken, Dolar/TL kuru 38,00 seviyelerinde işlem görüyor. Bugün piyasalar, ABD tarifelerine ilişkin haber akışının yanı sıra Euro Bölgesi’ndeki yatırımcı güven endeksi ve Türkiye’de haftalık para-banka verilerine odaklandı.