Siloam yazıtında ne yazıyor? Silvan Yazıtı nedir?

Silvan Yazıtı nedir, Siloam Yazıtında ne yazıyor?

 Ziyaret kapsamında Kudüs’te, Mescid-i Aksa yakınlarında bulunan bir arkeolojik kazı alanında düzenlenen törende konuşan Netanyahu’nun, Türkiye’ye ilişkin yaptığı bir hatırlatma dikkat çekti.

Netanyahu, törende 1998 yılında dönemin Türkiye Başbakanı Mesut Yılmaz ile yaptığı görüşmeye değinerek, Osmanlı döneminde Kudüs’ten İstanbul’a götürülen Silvan Yazıtını iade talebinde bulunduğunu aktardı. Ancak Yılmaz’ın, dönemin İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın siyasi tabanından gelebilecek tepkiler nedeniyle bu talebi kabul etmediğini öne sürdü. Bu açıklamanın ardından “Silvan Yazıtı nedir, üzerinde ne yazıyor?” sorusu gündeme geldi.

Siloam Yazıtı’nın Tarihi Önemi

Yaklaşık 2 bin 700 yıl öncesine tarihlenen Silvan (Siloam) Yazıtı, Yahuda Kralı Hezekiel döneminde Kudüs’ün su ihtiyacını karşılamak amacıyla açılan tünelin tamamlanması anısına yazıldı. Eski İbrani alfabesiyle hazırlanan 6 satırlık kitabe, kuzey ve güneyden açılan tünellerin birleştiği anı anlatıyor. Yazıtta, işçilerin birbirlerine seslenerek kazı çalışmalarını sürdürdükleri ve tünelin birleşmesiyle başarıya ulaştıkları aktarılıyor.

1880 yılında Kudüs’te keşfedilen yazıt, Osmanlı yönetimi tarafından İstanbul’a götürüldü ve halen İstanbul Arkeoloji Müzesi’nde sergileniyor.

İsrail’in Talepleri ve Türkiye’nin Yanıtı

İsrail yönetimi, Silvan Yazıtı’nın iadesini Türkiye’den defalarca talep etti. 2022 yılında İsrail basınında, yazıtın Türkiye tarafından verileceğine dair iddialar ortaya atılsa da Türk diplomatik kaynaklar bu haberleri yalanladı. Kaynaklar, yazıtın bulunduğu dönemde Kudüs’ün Osmanlı toprağı, günümüzde ise Filistin devletinin bir parçası olduğuna dikkat çekerek tüm taleplerin reddedildiğini vurguladı.

Siloam Yazıtında Ne Yazıyor?

Silvan Yazıtı, Kudüs’teki Hezekiya (Hizkiya) Tüneli içinde bulunmuş ve M.Ö. 8. yüzyıla, yaklaşık M.Ö. 701 yılına tarihlenmiştir. Eski Ahit döneminde Yahuda Krallığı tarafından gerçekleştirilen mühendislik faaliyetlerinden birini belgelendirir.

• 1880’de Davud Şehri’nde keşfedilmiştir.

• 6 satır uzunluğunda olup Paleo-İbranice alfabe ile yazılmıştır.

• Günümüzde İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde korunmaktadır.

Metnin özeti:

• İki işçi grubu tünelin iki ucundan kazıya başlamıştır.

• Kazı sırasında birbirlerinin seslerini duyarak yönlerini düzeltmişlerdir.

• Sonunda iki ekip ortada birleşmiş, tünel tamamlanmıştır.

• Yazıt bu başarının anısına tünele kazınmıştır.

Yazıtın Önemi

• Dil ve yazı tarihi açısından: Paleo-İbranice’nin en eski örneklerinden biri kabul edilmektedir.

• Tarihsel açıdan: Hezekiya dönemindeki Yahuda Krallığı’nın altyapı faaliyetlerine dair somut kanıt sunar.

• Arkeolojik açıdan: Kudüs’ün M.Ö. 8. yüzyıldaki kentleşme ve su yönetim sistemlerine ışık tutar.