Sağlıklı sandığınız glütensiz diyetin bilinmeyen zararları

Glütensiz beslenme, son yıllarda birçok kişi tarafından “sağlıklı yaşam” yaklaşımıyla benimsenen bir alışkanlık haline geldi. Ancak Fırat Üniversitesi Hastanesi İç Hastalıkları Anabilim Dalı Gastroenteroloji Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mehmet Yalnız’a göre, bu yaklaşımın tıbbi bir dayanağı yoksa ciddi sağlık riskleri doğurabilir.

Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Yalnız, glütenin temel tahıllarda bulunan önemli bir protein olduğunu hatırlatarak, “Glüten; buğday, arpa ve çavdar gibi temel tahıllarda yer alan bir besin öğesidir. Glüten, bazı bireylerde çölyak hastalığına neden olur. Çölyak hastaları için glütensiz beslenme zorunludur. Glütensiz beslenme bu gruptaki hastalar için temel bir tedavi şeklidir” dedi.

Ayrıca glüten hassasiyeti olarak tanımlanan ve çölyakla karıştırılabilen başka bir durumdan da söz eden Prof. Dr. Yalnız, bu hassasiyetin daha çok bir alerji gibi tanımlanabileceğini belirtti. “Bu tip hassasiyet çölyak kadar ağır bir tablo yaratmaz. Teşhisi de daha zordur. Ancak bazen bir yıl kadar glütensiz diyet önerilebilir. Sonrasında bu bireylerin tekrar değerlendirilmesi gerekir. Bu durum geçici olabilir” ifadelerini kullandı.

Son yıllarda hiçbir tıbbi tanı olmadan glütensiz diyet yapan bireylerin sayısının arttığını gözlemlediklerini belirten Prof. Dr. Yalnız, bu konuda ciddi uyarılarda bulundu: “Glütensiz beslenmek, dışarıdan bakıldığında sağlıklı gibi algılanabilir. Ancak burada atlanan önemli bir soru var: Acaba biz gerçekten glüteni mi bırakıyoruz, yoksa bu tahılların içerdiği başka bir madde nedeniyle mi kendimizi iyi hissediyoruz? Bu ayrım çok önemli.”

Sürekli ve gereksiz yere glütensiz bir diyet uygulayan bireylerin aslında vücutları için gerekli olan bazı temel besin ögelerinden mahrum kaldığını vurgulayan Yalnız, “Buğday ve arpa gibi tahılları tamamen beslenme düzenimizden çıkarmak, özellikle kalsiyum gibi vücuda gerekli bazı besin değerlerinin alınmasını engeller. Ayrıca glüten içermeyen ama karbonhidrattan zengin besinlere yönelmek, obezite, şeker, kolesterol ve kalp hastalıkları gibi pek çok kronik rahatsızlığı tetikleyebilir” diye konuştu.

Toplumda, sadece şişkinlik ya da gaz gibi geçici semptomlar nedeniyle glütensiz diyet uygulayanların sayısının arttığını söyleyen Prof. Dr. Yalnız, “Glütensiz diyetler hekim önerisiyle ve belirli tanılara dayanarak yapılmadığında, ‘sağlıklı besleniyorum’ düşüncesiyle zararlı sonuçlar doğurabilir. İnsanlar bunu hayatlarının merkezine koymamalı” uyarısında bulundu.

Son olarak, glüten hassasiyetinin mutlaka bir hekim tarafından yapılacak testlerle değerlendirilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Mehmet Yalnız, tıbbi gerekçesi olmayan glütensiz beslenmenin moda değil, yanlış yönlendirilmiş bir sağlık alışkanlığı olduğunu belirtti.