Petrol 40 dolara mı iniyor? OPEC+ kararı sonrası piyasalar tedirgin

Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ile OPEC dışı bazı üretici ülkelerin oluşturduğu OPEC+ grubu, 31 Mayıs’ta aldığı kararla temmuz ayında petrol üretimini günlük 411 bin varil artırma kararı aldı. Suudi Arabistan, Rusya, Irak, Birleşik Arap Emirlikleri, Kuveyt, Kazakistan, Cezayir ve Umman gibi ülkelerin yer aldığı grup, bu adımı, küresel ekonomideki toparlanma eğilimi ve düşük stok seviyelerine dayandırdı.

Ancak küresel petrol talebine ilişkin belirsizliklerin sürdüğü bir dönemde alınan bu karar, piyasalarda arz fazlası endişesini beraberinde getirdi. Nisan ayı petrol piyasası raporunda OPEC, bu yıla ilişkin petrol talebi tahminini aşağı yönlü revize etmişti. Rapora göre, bu yıl küresel petrol talebinin günlük yaklaşık 1,3 milyon varil artarak 105 milyon varile ulaşması bekleniyor. Önceki tahmin ise 105 milyon 50 bin varil seviyesindeydi.

Uluslararası veri şirketi Primary Vision Network Enerji ve Ekonomi Analisti Osama Rizvi, konuya ilişkin değerlendirmesinde arz-talep dengesizliğine dikkat çekti. “OPEC+ üyelerinin üretime ek varil sağlaması, piyasa açısından anlaşılması güç bir hamle,” diyen Rizvi, düşük talep ortamında üretim artışının fiyatları aşağı çekebileceğini vurguladı.

“Petrol fiyatları yakında yeniden 50 doların altına inebilir. Rusya ile Ukrayna arasında uzlaşıya varılırsa, düşük talep ortamında OPEC+ grubunun üretimi artırması fiyatları 40 dolar bandına kadar çekebilir,” ifadelerini kullandı.

Rizvi, bu üretim artışının piyasa payını artırma amacı taşımadığını, OPEC+ içinde uyumu sağlamak için gündeme geldiğini belirtti. “Suudi Arabistan uzun süredir bütçe açığı veriyor. Diğer ülkeler ise borçlanma piyasalarına yönelmiş durumda. Düşük fiyat istemiyorlar. Amaç, üretim kesintilerine tam uyum sağlanarak fiyatların desteklenmesi. Ancak bu strateji şu an için beklenen etkiyi yaratmış görünmüyor.”

Viyana Enerji Araştırmaları Enstitüsü Başkanı Fereydoun Barkeshli ise düşük fiyatların ABD kaya petrolü üreticileri üzerindeki etkilerine işaret etti. “Büyük şirketler dahi uzun süre boyunca varil başına 50-60 dolar seviyesindeki fiyatlarla faaliyetlerini sürdüremez. Zaten elimizde ABD’nin sondaj kule sayısında düşüş yaşandığına ilişkin veriler mevcut,” diye konuştu.

Barkeshli, piyasaların geniş tabloyu göz önünde bulundurması gerektiğini belirtti: “İlerleyen aylarda ve 2026’nın üçüncü çeyreğine kadar, yani ABD ara seçimlerine kadar olan dönemde, küresel büyüme ve petrol talebi açısından zorlu bir süreç yaşanabilir.”

ABD Başkanı Donald Trump’ın gümrük tarifesi politikalarının da piyasaları belirsizliğe sürüklediğini belirten Barkeshli, “Petrol talebi doğrudan küresel ekonomik performansla bağlantılı. Bu nedenle Avro Bölgesi’nin para politikaları, Çin ve Hindistan’daki büyüme görünümü gibi etkenler yakından takip edilmeli,” dedi.