Pet Çekimi Nedir?

PET çekimi, modern tıpta özellikle onkoloji, nöroloji ve kardiyolojide kullanılan, vücuttaki metabolik fonksiyonları görüntülemeye yarayan ileri düzey bir tıbbi görüntüleme tekniğidir.

İşte PET çekimi ile ilgili sorularınızın cevapları:

PET Çekimi Nedir?

PET (Pozitron Emisyon Tomografisi), vücudun organ ve dokularının yapısal özelliklerini değil, hücresel düzeydeki metabolik aktivitelerini ve fonksiyonlarını gösteren bir nükleer tıp görüntüleme yöntemidir.

• Nasıl Çalışır: İşlemden önce hastaya damar yoluyla radyoaktif işaretleyici (genellikle radyoaktif olarak işaretlenmiş glikoz, yani F-18 FDG) verilir. Vücuttaki kanserli hücreler, beyin ve kalp gibi metabolik olarak aktif olan dokular, normalden daha fazla glikoz (şeker) tükettiği için bu işaretleyiciyi hızla emer. PET tarayıcısı, bu işaretleyicinin yayımladığı enerjiyi algılar ve vücutta metabolizmanın yoğun olduğu bölgeleri gösteren renkli görüntüler oluşturur.

PET Çekimi Hangi Durumlarda Yapılır?

PET çekimi en sık aşağıdaki durumların teşhis, evreleme ve takibinde kullanılır:

1. Onkoloji (Kanser):
   • Kanserin vücutta yayılıp yayılmadığını (evreleme) belirlemek.
   • Tedavinin (kemoterapi/radyoterapi) kanser üzerindeki etkisini değerlendirmek.
   • Biyopsi için en uygun bölgeyi tespit etmek.
   • Tedavi sonrası nüks (tekrarlama) veya iyileşme dokusunu ayırt etmek.
2. Nöroloji (Beyin):
   • Erken teşhis için Alzheimer ve Parkinson gibi nörodejeneratif hastalıkların beyindeki aktivitesini incelemek.
   • Epilepsi hastalarında nöbetin başladığı bölgeyi saptamak.
3. Kardiyoloji (Kalp):
   • Kalp krizi geçirmiş hastalarda kalp kasının canlılığını ve kan akışını değerlendirmek.

PET Nasıl Çekilir ve Ne Kadar Sürer?

PET çekimi genellikle üç ana aşamadan oluşur:

1. Hazırlık (45 - 90 dakika): Hastanın damar yolundan radyoaktif madde (FDG) enjekte edilir. Hastanın bu aşamada, ilacın vücuda dağılması ve aktif hücreler tarafından emilmesi için tamamen hareketsiz ve dinlenir bir şekilde (sessiz bir odada) beklemesi gerekir. Bu bekleme süresi, görüntünün netliği için çok önemlidir.
2. Görüntüleme (20 - 45 dakika): Hasta, tarayıcı cihazının içine kayan düz bir masaya yatar. Tarayıcı, vücuttan yayılan sinyalleri algılayarak görüntüleri kaydeder. Hastanın bu sırada yine kesinlikle hareketsiz kalması istenir.
3. Toplam Süre: Tüm işlem (hazırlık ve tarama dahil) genellikle 2 ila 3 saat sürebilir.

PET Çekimi Acı Verir Mi?

Hayır, PET çekimi acı veren bir işlem değildir.

• En fazla hissedilen şey, radyoaktif maddenin enjekte edilmesi sırasındaki damar yolunun açılması işlemidir.
• Tarama sırasında hasta sadece tarayıcı makinesinin içinde hareketsiz yatmak zorundadır. Cihaz kapalı bir tünele benzese de (MR cihazı gibi), görüntüleme süresi genellikle daha kısadır ve hasta herhangi bir fiziksel rahatsızlık hissetmez.
• Verilen radyoaktif madde miktarı çok düşüktür ve herhangi bir alerjik reaksiyona veya yan etkiye neden olmaz.

Doktor Neden PET İster?

Doktorlar, bir hastanın hastalığına dair fonksiyonel ve metabolik bilgiye ihtiyaç duyduklarında PET çekimi isterler.

• Yapısal Görüntüleme (BT/MR): BT (Bilgisayarlı Tomografi) ve MR (Manyetik Rezonans) gibi diğer görüntüleme yöntemleri, organların ve dokuların şeklini ve boyutunu (anatomik yapısını) gösterir.
• Fonksiyonel Görüntüleme (PET): PET ise bir dokunun canlı olup olmadığını, ne kadar aktif olduğunu ve ne kadar enerji tükettiğini gösterir.

Özellikle kanserde: Doktor, BT'de görülen bir kitle veya lenf düğümünün aktif bir kanser hücresi içerip içermediğini kesin olarak anlamak için PET ister. Bazen BT veya MR'ın saptayamadığı, ancak metabolik olarak aktif olan küçük kanser odaklarını veya gizli yayılımları bulmakta PET kritik rol oynar.