Otomotivde yeni vergi düzenlemesi fiyatları nasıl etkileyecek?

Ticaret Bakanlığı, otomotiv sektöründe artan ithalat baskısı ve haksız rekabete karşı hazırlanan yeni düzenlemeyi duyurdu. Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre, Dünya Ticaret Örgütü kuralları çerçevesinde Avrupa Birliği ve Serbest Ticaret Anlaşması kapsamında olmayan ülkelerden yapılacak binek otomobil ithalatında ek mali yükümlülükler uygulanacak. Ek mali yükümlülükler araç tipine göre farklılık gösterecek.

Bu çerçevede, ABD, Japonya ve Çin’den ithal edilen konvansiyonel, hibrit, plug-in hibrit ve elektrikli otomobillerin gümrük vergisi oranlarında değişikliğe gidildi. Çin’de üretilen hibrit, plug-in hibrit ve elektrikli araçlarda vergi oranı artırılırken, içten yanmalı motorlu araçlarda ise düşüş yapıldı. ABD’de üretilen hibrit, plug-in hibrit ve elektrikli otomobillerin gümrük vergilerinde de indirim sağlandı.

Gazi Üniversitesi Teknoloji Fakültesi Otomotiv Mühendisliği Bölüm Başkanı Prof. Dr. Mesut Düzgün, söz konusu düzenlemeyi değerlendirerek Türkiye otomotiv piyasasında oluşabilecek etkileri anlattı. Düzgün, “Türkiye otomotiv endüstrisi dinamik bir yapıya sahip. 2024 yılında yaklaşık 1 milyon 300 bin araç satışıyla tarihi bir rekor kırıldı. Bu satışların yüzde 70’e yakını ithal araçlardan oluşuyor. Ticaret Bakanlığı da bu noktada ithalat kurallarını Serbest Ticaret Anlaşması hükümleri doğrultusunda düzenliyor” dedi.

Özellikle Çin’den gelen araçların pazarda giderek artan bir paya sahip olduğuna dikkat çeken Düzgün, şu ifadeleri kullandı:
“Son dönemde elektrikli araç dönüşümünün etkisiyle Çin pazarından gelen araçların kullanımında ciddi bir artış var. Amerikan pazarında ise elektrikli grupta birkaç marka öne çıkıyor. Konvansiyonel motorlu Amerikan araçları ise Türkiye’de sınırlı ölçüde tercih ediliyor. Bu yeni düzenleme ile birlikte Serbest Ticaret Anlaşması kapsamındaki araçların daha rahat pazara girmesi ve kullanılması mümkün olabilir.”

Vergi düzenlemesinin tüketiciye yansımasına da değinen Düzgün, şunları söyledi:
“Tüketicilerin uygulanacak indirimlerden en üst seviyede yararlanması bekleniyor. Bunun için piyasa gözetimi ve denetimi yapılacaktır. Ancak Serbest Ticaret Anlaşması kapsamı dışında kalan bazı markaların bu durumdan geçici olarak olumsuz etkilenmesi de söz konusu olabilir. İthalatçılar ve üreticiler, vergi oranlarına göre fiyat politikalarını düzenleyerek satışlarını sürdürmeye çalışacaktır.”

Pazarın rekabetçi yapısının önemini vurgulayan Düzgün, “Ne kadar çok marka ve model rekabet ederse tüketiciler için o kadar avantajlı bir tablo ortaya çıkar. Elektrikli araçlarda ciddi bir ivmelenme yaşanıyor. Eğer Türkiye pazarına daha makul fiyatlarla farklı segmentlerde araçlar sunulursa, tüketiciler bu teknolojilerden daha fazla faydalanabilir” diye konuştu.

Yerli otomobil TOGG’a da değinen Düzgün, “TOGG’un yeni modellerle pazardaki yerini güçlendirmesi bekleniyor. Yerlilik ve millilik oranlarına göre yapılacak farklı düzenlemeler, hem TOGG’un korunmasını hem de rekabet gücünün desteklenmesini sağlayabilir” dedi.