Otomotiv sektöründe tüm dengeler değişiyor

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, geçen yılın ocak-kasım döneminde 9 milyon 703 bin 480 olan ikinci el motorlu kara taşıtı devri, bu yılın aynı döneminde yüzde 3,6 artarak 10 milyon 54 bin 915’e yükseldi. Bu artış, sektördeki canlılığın yalnızca sıfır araçlarla sınırlı kalmadığını, ikinci el pazarının da hareketli olduğunu ortaya koyuyor.

Kasım ayında devri yapılan toplam 897 bin 877 taşıtın yüzde 67,8’ini otomobiller oluşturdu. Otomobil devrinin en yoğun olduğu il 152 bin 534 adetle İstanbul olurken, Ankara 81 bin 514, İzmir 37 bin 17, Antalya 27 bin 690 ve Bursa 25 bin 354 adetle sıralamada yer aldı. Sektör temsilcileri, bu verilerin yıl sonuna doğru yeni rekorların habercisi olduğunu ifade ediyor.

MASFED Genel Başkanı Aydın Erkoç, AA muhabirine yaptığı değerlendirmede, krediye erişimde ciddi sıkıntılar yaşanmasına rağmen otomobile olan ihtiyacın azalmadığını vurguladı. Erkoç, otomobilin artık lüks bir tüketim ürünü olmaktan çıktığını ve günlük yaşamın vazgeçilmez bir parçası haline geldiğini söyledi. Bu nedenle piyasanın tüm zorluklara rağmen ayakta kalmayı başardığını dile getirdi.

Geçmişte araç almak isteyen vatandaşların, araç bedelinin yüzde 70’ine kadar kredi kullanabildiğini hatırlatan Erkoç, bugün bu oranın yüzde 20’ler seviyesine kadar gerilediğini belirtti. Vadelerin kısaldığını, faiz oranlarının ise oldukça yükseldiğini ifade eden Erkoç, bu durumun özellikle dar ve orta gelirli tüketiciler üzerinde ciddi bir baskı oluşturduğunu kaydetti. Kredi kullanımının zorlaşmasının finansmana erişimi de ciddi biçimde sınırlandırdığını sözlerine ekledi.

Araç fiyatlarındaki artışın yalnızca Türkiye’ye özgü bir sorun olmadığını vurgulayan Erkoç, küresel ölçekte yükselen üretim maliyetlerinin ve vergi yükünün satış fiyatları üzerinde belirleyici olduğunu dile getirdi. Hem yurt içi hem de yurt dışı faktörlerin otomotiv fiyatlarını yukarı yönlü baskıladığını ifade etti.

MASFED’in saha verileri ve sektör analizleri doğrultusunda 2025 yılına ilişkin beklentilerini paylaşan Erkoç, yıl sonunda Türkiye genelinde toplam motorlu araç alım-satımının 10,5 milyon adede ulaşmasını öngördüklerini söyledi. Sıfır araç pazarının ise yaklaşık 1,5 milyon adetle tüm zamanların en yüksek satış rakamına ulaşacağını belirten Erkoç, bu tablonun otomotiv sektörünün 2025’i diğer birçok sektöre kıyasla daha güçlü geçirdiğini ortaya koyduğunu ifade etti.

Erkoç, sektörün karşı karşıya olduğu temel sorunları ise krediye erişimde yaşanan daralma, yüksek faiz oranları, kısa vadeler, küresel üretim maliyetlerindeki artış, vergi yükü ve tüketicinin alım gücündeki zayıflama olarak sıraladı. Buna karşın 2026 yılına dair daha iyimser bir tablo çizdi. Faiz oranlarının ve kredi koşullarının daha dengeli bir yapıya kavuşmasını beklediklerini belirten Erkoç, finansmana erişimin kolaylaşmasının hem sıfır araç hem de ikinci el pazarında daha sağlıklı ve sürdürülebilir bir büyümeyi beraberinde getireceğini sözlerine ekledi.