Mimar Sinan elleri, parmağı kesildi mi? Mimar Atik Sinan ile Mimar Sinan aynı kişi mi?

Osmanlı mimarisinin iki önemli ismi olan Mimar Atik Sinan ve Mimar Sinan'ın aynı kişi olup olmadığı yönünde son dönemde çok sayıda soru gündeme geldi. Her iki isim de tarihte derin izler bırakmış, Osmanlı coğrafyasına damga vuran eserler inşa etmiş mimarlar olarak biliniyor. Peki, bu iki isim gerçekten aynı kişiyi mi temsil ediyor? Detaylar haberimizde.

MİMAR SİNAN KİMDİR?

Mimar Sinan, Kayseri’nin Ağırnas köyünde dünyaya geldi. Yavuz Sultan Selim devrinde devşirme sistemiyle İstanbul'a getirilen Sinan, zamanla yetenekleriyle ön plana çıktı. Kanuni Sultan Süleyman döneminde yeniçeri ocağında görev aldı. Prut Nehri üzerine yalnızca 13 günde inşa ettiği köprü sayesinde dikkatleri üzerine çeken Sinan, bu başarısından sonra Osmanlı’nın başmimarlığına yükseltildi.

Hayatı boyunca 82 cami, 52 mescit, 55 medrese, 20 türbe, 10 köprü, 17 imaret, 6 su kemeri, 48 hamam ve daha birçok yapıya imza atan Mimar Sinan, mimarlık tarihinin en üretken ve en etkileyici figürlerinden biri olarak kabul edilir. 1588 yılında 98 yaşında İstanbul’da hayatını kaybetti. Mimar Sinan’ın türbesi, kendi tasarladığı ve başyapıtı kabul edilen Süleymaniye Külliyesi'nin içinde yer alır.

Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nden Prof. Dr. Suphi Saatçi, Sinan’ın yalnızca yapılar değil, mimari bir vizyon bıraktığını belirtirken; taşıyıcı sistemlerdeki teknik üstünlüğünün, çağının çok ötesinde bir mühendislik bilgisi içerdiğini vurguluyor. Yapı detayları, estetik dengesi ve devrim niteliğindeki teknik çözümleriyle Sinan, hem Osmanlı mimarisinin zirvesi olmuş, hem de dünya mimarlık tarihine yön vermiştir.

MİMAR ATİK SİNAN KİMDİR?

Tam adıyla Sinaüddin Yusuf bin Abdullah olan ve genellikle Atik Sinan veya Âzadlı Sinan olarak anılan Mimar Atik Sinan, 15. yüzyıl Osmanlı mimarları arasında önemli bir yere sahiptir. Rum kökenli olduğu bilinen Atik Sinan, özellikle İstanbul’un fethinden sonra inşa edilen en önemli yapıların başında gelen Fatih Camii ve külliyesinin mimarı olarak tanınır.

Hayatına dair bilgiler, 1464 ve 1468 yıllarına ait vakfiye belgelerinde yer alır. Bu belgeler, Atik Sinan’ın mal varlığını Fatih’te inşa ettirdiği mescit, zaviye ve okula vakfettiğini ortaya koyar. Ne yazık ki günümüze bu yapıların tamamı ulaşamamıştır. Ancak onun adını yaşatan Kumrulu Mescit hâlâ ayaktadır ve mezarı da burada, mescidin hazîre bölümünde bulunmaktadır.

MİMAR SİNAN'IN ELLERİ KESİLDİ Mİ?

Bu konuda zaman zaman ortaya atılan iddialar kafa karışıklığı yaratmaktadır. Ancak kamuoyunda tanınan, Süleymaniye ve Selimiye gibi şaheserleriyle bilinen ünlü Mimar Sinan’ın ellerinin ya da parmaklarının kesildiğine dair tarihî bir bilgi bulunmamaktadır. Ellerinin kesildiği öne sürülen mimar, aslında Mimar Sinan değil, ondan yaklaşık bir asır önce yaşamış olan Atik Sinan’dır.

Bu iki farklı mimarın adlarının benzerliği zaman zaman bu tür yanlış anlamalara yol açabilmektedir. Ancak tarihi belgeler ve uzman görüşleri, Mimar Sinan'ın böyle bir cezaya maruz kalmadığını net bir biçimde ortaya koymaktadır.