Malazgirt İnsan İskeletleri Antropoloji Laboratuvarında Araştırılıyor

Muş Alparslan Üniversitesi bünyesinde faaliyet gösteren Antropoloji Laboratuvarı, Malazgirt ilçesinde yürütülen kazılarda ortaya çıkarılan insan iskeletlerini detaylı bilimsel incelemeye tabi tutuyor. Uzman ekipler, iskeletler üzerinde cinsiyet, ölüm nedeni, yaşadıkları hastalıklar ve tarihlendirme gibi pek çok antropolojik veriyi ortaya çıkarmak için çalışmalarını sürdürüyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğünün desteğiyle, Ahlat Müze Müdürlüğü ve üniversite iş birliğinde 2020 yılında başlatılan “Malazgirt Savaş Alanının Tespiti, Tarihi ve Arkeolojik Yüzey Araştırma Projesi” ve bu yıl yürütülen “Tarihi Malazgirt Kenti Kazıları Projesi” kapsamında toplam 72 insan iskeleti tespit edildi. Kazılarda ortaya çıkan kalıntılar, Selçuklu ve Malazgirt Uygulama ve Araştırma Merkezi bünyesindeki laboratuvara taşınarak titizlikle inceleniyor.

Laboratuvarda yapılan Karbon-14 analizleri, bazı iskeletlerin Malazgirt Zaferi’nin yaşandığı 11. yüzyıla ait olduğunu ortaya koydu. Delici veya kesici alet izleri gibi savaşla ilişkilendirilebilecek bulgular da dikkatle değerlendiriliyor.

“Elde edilen bulgular Malazgirt’in tarihine ışık tutuyor”

Rektör Prof. Dr. Mustafa Alican, kazı ve laboratuvar çalışmalarının bölgenin tarihsel hafızasına ışık tuttuğunu belirterek, “Malazgirt Savaşı’nın gerçekleştiği alanın tespiti için yürüttüğümüz çalışmalarda elde edilen iskeletler antropoloji laboratuvarımızda ayrıntılı olarak inceleniyor. Karbon-14 sonuçları bizi doğrudan 11. yüzyıla, yani Malazgirt Savaşı’nın tarihsel dönemine götürdü. Bu, bölgedeki Müslüman Türk varlığına ilişkin önemli ipuçları sunuyor” dedi.

Rektör Alican ayrıca, Arap Mezarlığında ve Bostankaya köyünde yürütülen çalışmaların bölgenin çok katmanlı tarihine ışık tuttuğunu vurguladı. Bazı kalıntıların 9. yüzyıla ait olduğu ve dönemin Arap hâkimiyetini belgelediği tespit edilirken, Bostankaya’da Urartu yerleşimi ve kalesinin ortaya çıkarılması da bölgenin zengin kültürel geçmişini ortaya koyuyor.

“Dört temel antropolojik analiz yöntemi kullanıyoruz”

Antropoloji Laboratuvarı Sorumlusu Öğr. Gör. Dr. Ali Akbaba, iskeletlerin laboratuvara taşınma süreci ve analiz yöntemleri hakkında şunları paylaştı: “İskeletleri titizlikle çıkarıp laboratuvarımıza taşıyoruz. Temizleme, kurutma ve hazırlık süreçlerinin ardından dört temel antropolojik analiz yöntemi ile bireylerin ölüm yaşı, cinsiyeti ve kemiklerde iz bırakan hastalıklarını belirliyoruz. Ayrıca savaş yaralanmaları gibi ölüm nedeni olabilecek izleri tespit etmeye çalışıyoruz.”

2020–2025 yılları arasında toplam 72 iskeletin çıkarıldığını aktaran Dr. Akbaba, yaklaşık 25 iskeletin Karbon-14 analizinin tamamlandığını ve bunların büyük kısmının 11., 12. ve 13. yüzyıllara ait olduğunu söyledi. Laboratuvar, öncelikli olarak savaşta hayatını kaybeden askerlerin kalıntılarını tespit etmeyi amaçlıyor.

Muş Alparslan Üniversitesi, Malazgirt’teki kazılar ve laboratuvar çalışmalarıyla bölgenin tarihsel katmanlarını gün yüzüne çıkarmaya devam ediyor.