Kene sayısında artış: Sokak hayvanlarının rolü ne?

Türkiye genelinde yaz aylarının gelmesiyle birlikte kene ısırığı vakalarında belirgin bir artış yaşanıyor. Kene kaynaklı hastalıklar ve ölümler toplumda tedirginliğe neden olurken, Bolu Veteriner Hekimler Odası Başkanı Mehmet Ok’tan dikkat çeken açıklamalar geldi.

Kırım Kongo Kanamalı Ateşi (KKKA) taşıyan kenelere karşı uyarıda bulunan Mehmet Ok, bu hastalık etkeninin 2002 yılında Türkiye’de görülmeye başlandığını ve bugüne kadar yaklaşık 17 bin vaka tespit edildiğini ifade etti. “2025 yılı içinde vaka sayısı 7 bin civarında ve ne yazık ki bu vakalardan yaklaşık 15’inde ölüm gerçekleşti. Yaz aylarında kenelerde ciddi bir üreme artışı gözlemleniyor” diyen Ok, her kenenin KKKA taşımadığını da vurguladı.

Dünya genelinde yaklaşık 900 kene türü bulunduğunu, Türkiye’de ise yaklaşık 35 türün görüldüğünü aktaran Ok, bu hastalığı taşıyan spesifik türün hyalomma marginatum olduğunu belirtti. “Bu keneler, tıpkı sivrisinekler gibi kan emmek amacıyla vücuda tutunurlar. Ancak fark edilmeleri zordur çünkü ağız salgılarıyla cildi uyuştururlar. Müdahale edilmezse, 15 gün boyunca vücutta kalıp kan emmeye devam edebilirler” açıklamasında bulundu.

Kene popülasyonunun hızla artabileceğine dikkat çeken Ok, “Dişi bir kene binlerce yumurta bırakabilir. Yaşam döngülerinin üç evresinde de (yumurta, nimf ve olgun dönem) kanla beslenmeleri gerekir. Nem, sıcaklık gibi çevresel faktörlere karşı dirençlidirler ve çok çeşitli canlılarda barınabilirler” ifadelerini kullandı.

Sokak hayvanlarının toplanmasının kene popülasyonu üzerinde dolaylı bir etkisi olabileceğini dile getiren Ok, “Eğer kenelerin barındığı konakçı canlılar ortadan kaldırılırsa, bu parazitler kendilerine yeni konaklar aramaya başlar. Bu da potansiyel olarak insanlara yönelmeleriyle sonuçlanabilir. Ancak bu durum, düzenli ve planlı paraziter mücadeleyle kontrol altına alınabilir” dedi. Hayvanlara 25 günde bir düzenli parazit uygulaması yapılmasının, bu sürecin sorunsuz geçmesini sağlayacağını vurguladı.

Vatandaşların açık alanlarda özellikle tedbirli davranması gerektiğini belirten Mehmet Ok, şu önerilerde bulundu: “Ormanlık ya da çalılık alanlara çıkıldığında açık renkli ve uzun kıyafetler tercih edilmelidir. Dönüşte vücut mutlaka kontrol edilmeli; gerekirse elle ya da aynayla tarama yapılmalıdır. Kene tespit edildiğinde ise vakit kaybetmeden bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır.”

Kenelerden korunmak için alınacak basit önlemler, potansiyel olarak hayati risk taşıyan hastalıkların önlenmesinde kritik rol oynuyor. Uzmanlar, bilinçli davranmanın ve zamanında müdahalenin önemine dikkat çekiyor.