Karekodlu menü dönemiyle şeffaf fiyat uygulaması başladı

Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan “Fiyat Etiketi Yönetmeliği'nde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yeni düzenlemeyle birlikte yiyecek-içecek sektöründeki işletmelerin fiyat bilgileri elektronik ortamda Bakanlığa bildirilecek, vatandaşlar da bu bilgilere dijital sistem üzerinden kolayca ulaşabilecek.

Restoran, lokanta, kafe, pastane gibi işletmeler artık fiyat listelerini hem dijital hem de fiziki olarak müşterilerin erişimine sunmak zorunda olacak. Karekod (QR kod) uygulamasıyla menülere cep telefonlarından ulaşılabilecek, talep eden müşterilere fiyat listesi basılı olarak da gösterilecek. Böylece şeffaf fiyatlandırma dönemi başlıyor.

Yeni düzenleme kapsamında ayrıca, tartılarak satılan ürünlerde ambalaj ve kap ağırlığı (dara) düşülmeden yapılan satışlara son veriliyor. Bu sayede tüketici yalnızca satın aldığı ürünün gerçek ağırlığı kadar ödeme yapacak.

Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Levent Küçük, düzenlemeyi “tüketici açısından olumlu bir adım” olarak nitelendirerek şu değerlendirmede bulundu:

“İndirimli satışlarda önceki fiyatın artık son 10 gün içinde geçerli olan en düşük fiyat üzerinden hesaplanması, aldatıcı indirimlerin önüne geçebilir. Ancak her tüketici dijital erişim imkanına sahip değil. Bu nedenle karekod uygulamasının yanında fiyat listelerinin masalardan kaldırılmaması önemli.”

Küçük, ayrıca tartılarak satılan ürünlerde daranın düşürülmesinin net biçimde zorunlu hale getirilmesini de “tüketici açısından devrim niteliğinde bir adım” olarak değerlendirdi.

Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) Genel Başkanı Aziz Koçal ise düzenlemeyi “şeffaflık, bilgilendirme ve dijital erişim açısından önemli bir gelişme” olarak yorumladı. Koçal, fiyat listelerinin elektronik sisteme yüklenmesinin haksız fiyat artışlarının izlenmesi açısından da etkili olacağını belirterek şöyle konuştu:

“Bu sistem, hem tüketiciye hem kamuoyuna fiyat değişimlerini izleme olanağı sunacak. Daranın düşürülmesi zorunluluğu da tüketicinin aldığı ürün kadar ödeme yapmasını garanti altına alacak. Ancak düzenlemenin etkin olması için denetim süreçlerinin güçlendirilmesi gerekiyor.”

Tüm Restoranlar ve Turizmciler Derneği (TÜRES) Başkanı Ramazan Bingöl ise uygulamanın sektördeki adil rekabeti destekleyeceğini vurguladı:

“Son yıllarda tüketicilerin en çok şikayet ettiği konu sürpriz fiyatlardı. Artık fiyatlara dijital ortamdan ulaşılabilecek olması, fahiş fiyat uygulamalarının önlenmesine katkı sunacak. Rekabet artacak, bundan da tüketici kazançlı çıkacak. Gıda enflasyonunun düşmesine dolaylı katkı bile bekliyoruz.”

Uzmanlar, yeni düzenlemenin şeffaflık, adalet ve erişilebilirlik ilkelerini güçlendirdiğini belirtiyor. Denetimlerin etkin biçimde yürütülmesiyle birlikte, Türkiye’de tüketici hakları açısından yeni bir dönem başlayabilir.