Karayazı Nüfusu – Erzurum Doğusundaki Dağınık Mahalle Yapısı ve Sosyal Dağılım

Karayazı Nüfusu 2025 – Erzurum’un Doğusundaki Dağınık Mahalle Yapısı ve Sosyal Dağılım

“Erzurum’un doğusunda, dağların eteklerine kurulmuş Karayazı ilçesi, gerek coğrafi yapısı gerekse sosyodemografik özellikleriyle Erzurum’un en özgün yerleşim alanlarından biridir. 2025 yılına ait TÜİK verileriyle hazırlanan bu rapor, Karayazı ilçesinin mevcut nüfus durumunu, mahalle dağılımını ve yerel yönetim için taşıdığı stratejik önemi ele almaktadır.”

Toplam Nüfus Verileri ve Cinsiyet Dağılımı

“2024 yılı itibarıyla Karayazı ilçesinin toplam nüfusu 23.376 kişidir. Bu nüfusun 12.014’ü erkeklerden, 11.362’si ise kadınlardan oluşmaktadır. Erkeklerin oranı %51.4, kadınların oranı ise %48.6’dır. Türkiye ortalamasına yakın bu dağılım, ilçedeki göç ve istihdam dinamikleriyle ilişkilidir.”

“Tüm nüfus ilçe merkezine bağlı mahallelerde ikamet etmektedir. Belde veya köy statüsünde bağımsız bir yerleşim birimi bulunmamaktadır. Toplam 75 mahalle, Karayazı Belediyesi’nin hizmet kapsamı altındadır.”

En Kalabalık Mahalleler

“Karayazı ilçesinin merkezi mahalleleri, yoğun nüfuslarıyla dikkat çekmektedir. Bu mahalleler, hem kamu hizmetlerinin hem de ticaretin ve sosyal yaşamın odak noktalarıdır.”

Yeni Mahalle: 2.842 kişi
Değirmankaya Mahallesi: 1.352 kişi
Bayraktar Mahallesi: 921 kişi
Ulucanlar Mahallesi: 821 kişi
Aşağısöylemez Mahallesi: 739 kişi

“Bu beş mahalle toplamda 6.675 kişilik nüfusla, ilçe genel nüfusunun %28.5’ini oluşturmaktadır. Bu mahallelerde konut yoğunluğu, kamu yatırımları, ulaşım ağı ve okul-sağlık birimleri daha gelişmiştir.”

Düşük Nüfuslu ve Dağınık Yapılı Mahalleler

“Karayazı ilçesinde nüfusu 100 kişinin altında olan çok sayıda mahalle bulunmaktadır. Bu mahallelerin büyük bölümü, eski köy statüsünde olup bugün mahalleye dönüşmüş, ancak kırsal karakterini korumaktadır. Örnekler:”

Mollabekir Mahallesi: 28 kişi
Sarıçiçek Mahallesi: 26 kişi
Akpınar Mahallesi: 31 kişi
Uğurdalı Mahallesi: 45 kişi
Muraltı Mahallesi: 60 kişi

“Bu mahallelerde yaşam standartlarının yükseltilmesi için altyapı yatırımları, tarımsal teşvikler ve kırsal kalkınma projeleri kritik öneme sahiptir.”

Kadın-Erkek Oranı ve Sosyal Denge

“Genel olarak cinsiyet dengesi sağlanmış olsa da bazı mahallelerde kadın nüfusunun erkeklerden fazla olduğu dikkat çekmektedir. Örneğin:”

Yeşilbahçe Mahallesi: 660 kadın – 519 erkek
Salyamaç Mahallesi: 302 kadın – 281 erkek
Yaylakonak Mahallesi: 91 kadın – 88 erkek

“Bu dengesizlikler, erkeklerin geçici iş göçüne gitmesi, kadınların mahallede kalmaya devam etmesi gibi sosyoekonomik nedenlerle açıklanabilir.”

Karayazı’da Hizmet Planlaması ve Stratejik Alanlar

“Yerel yönetimin, mahalle bazlı verileri dikkate alarak planlama yapması zorunludur. Öne çıkan ihtiyaçlar:”

• Yeni Mahalle ve Değirmankaya: Toplu ulaşım, okul kapasitesi artırımı

• Bayraktar ve Ulucanlar: Belediye hizmet binası, pazar alanı kurulumu

• Kırsal mahalleler: İçme suyu projeleri, tarımsal destekler, mobil sağlık hizmetleri

Ekonomik Yapı ve Kırsal Dinamikler

“Karayazı ekonomisi büyük oranda tarım ve hayvancılığa dayalıdır. Özellikle Üzengili, Tosunlu, Gökçe, Elmaağaç gibi mahallelerde küçükbaş hayvancılık, arıcılık ve mevsimlik tarla üretimi öne çıkmaktadır.”

“Bu üretim potansiyelinin profesyonel biçimde değerlendirilmesi için kooperatifleşme ve sulama projeleri hızlandırılmalıdır.”

Eğitim ve Sağlık Altyapısı

“Karayazı’da eğitim kurumları, nüfusu yoğun olan mahallelerde yer almaktadır. Diğer mahallelerde ise taşımalı eğitim uygulanmaktadır. Sağlık hizmetleri açısından, yalnızca ilçe merkezinde aile sağlığı merkezi bulunmaktadır. Kırsal mahallelerde mobil ekiplerin desteğiyle sağlık hizmetleri yürütülmektedir.”

Yerel Yönetim ve Mahalle Yönetimi

“75 mahalleye sahip olan Karayazı Belediyesi, veriye dayalı hizmet yönetimi ve mahalle bazlı bütçe planlaması yapmak durumundadır. Nüfus yoğunluğu yüksek olan mahallelere kalıcı yatırımlar yapılırken; dağınık mahallelere ulaşımı kolaylaştıracak yol projeleri, dijital erişim altyapısı ve kırsal altyapı destekleri sağlanmalıdır.”

Veriye Dayalı Yayıncılık ve Kamusal Bilinç

“Bu tür nüfus verilerinin medya aracılığıyla halka sunulması, sadece bilgilendirme amacı taşımaz. Aynı zamanda yerel demokrasinin güçlenmesine, şeffaf yönetim anlayışının yaygınlaşmasına ve yatırımcıların dikkatini çekmeye hizmet eder.”

Karayazı 2024 – Nüfustan Geleceğe Uzanan Bir Profil

“Karayazı ilçesi, 23.376 kişilik yapısı, 75 mahallelik geniş coğrafyası ve kırsal yoğunluklu nüfusu ile Erzurum’un en özgün sosyo-demografik yapılarından birine sahiptir. 2024 yılı verileri, ilçede sadece bugünü değil; gelecekteki eğitim, sağlık, ulaştırma ve ekonomik stratejilerin de temelini oluşturacak niteliktedir.”