Glaskow Skalası Nedir?
Glaskow skalası kaç olmalı? Glasgow nasıl değerlendirilir? GKS 8 ne anlama gelir? Glasgow 14 ne demek?
Glasgow Koma Skalası (GKS), bir kişinin bilinç düzeyini hızlı ve objektif bir şekilde değerlendirmek için tıp dünyasında yaygın olarak kullanılan bir ölçektir. Özellikle kafa travması, felç, zehirlenme gibi bilinç kaybına yol açan durumlarda hastanın nörolojik durumunu belirlemek ve takip etmek amacıyla kullanılır.
GKS Nasıl Değerlendirilir?
GKS, hastanın üç temel alandaki tepkilerini puanlayarak toplam bir skor elde eder:
- Göz Yanıtı (Eye Response - E): Gözlerin uyarana karşı nasıl tepki verdiğini değerlendirir. (1-4 puan)
- 4 puan: Gözler spontan olarak açıktır.
- 3 puan: Sözel komutla gözlerini açar.
- 2 puan: Ağrılı uyaranla gözlerini açar.
- 1 puan: Gözlerini açmaz, tepki yoktur.
- Sözel Yanıt (Verbal Response - V): Hastanın konuşma becerisini değerlendirir. (1-5 puan)
- 5 puan: Tamamen oryante, yer, zaman ve kişi hakkında bilgisi tamdır.
- 4 puan: Konfüze (kafa karışıklığı), sorulara doğru yanıt veremez.
- 3 puan: Uygunsuz sözler, anlamsız kelimeler söyler.
- 2 puan: Anlaşılmaz sesler çıkarır (inleme, mırıltı).
- 1 puan: Sözel yanıt yoktur.
- Motor Yanıt (Motor Response - M): Hastanın fiziksel hareketlerini değerlendirir. (1-6 puan)
- 6 puan: Sözel komutlara tam olarak uyar.
- 5 puan: Ağrıyı lokalize eder (ağrılı uyaranın olduğu yere elini götürür).
- 4 puan: Ağrıdan kaçınma tepkisi gösterir.
- 3 puan: Ağrıya anormal fleksiyon tepkisi verir.
- 2 puan: Ağrıya anormal ekstansiyon tepkisi verir.
- 1 puan: Motor yanıt yoktur.
Bu üç puanın toplamı 3 ile 15 arasında bir GKS skoru verir.
GKS Skorlarının Anlamı
GKS skoru, hastanın bilinç kaybının ciddiyetini gösterir. Skor ne kadar yüksekse, hastanın bilinç düzeyi o kadar iyidir.
- GKS 13-15: Hafif beyin hasarı veya bilincin normal olduğu durumlar.
- GKS 9-12: Orta dereceli beyin hasarı. Bu hastaların yakın takibi önemlidir.
- GKS 8 ve altı: Ciddi beyin hasarı olarak kabul edilir. Bu skor, genellikle koma durumunu gösterir ve hastanın hava yolunu korumak için entübasyon (solunum tüpü takılması) gerektirebilir.
Bu değerlendirme, ilk müdahale sırasında ve hastanede tedavinin seyri boyunca hastanın durumundaki değişiklikleri izlemek için kullanılır. Her bir puanın ayrı ayrı kaydedilmesi, klinisyenlere hastanın durumundaki spesifik değişimler hakkında daha detaylı bilgi sağlar.
