Ev almak için doğru zaman mı? Uzmanlar yanıtladı

Türkiye genelinde konut fiyatlarında enflasyonun altında seyreden artış eğilimi sürüyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) verilerine göre, konut fiyatlarında geçen yıl şubat ayında başlayan reel düşüş serisi eylül ayı itibarıyla 20. aya ulaştı.

Konut Fiyat Endeksi (KFE), 2023 baz yılına göre eylülde bir önceki aya oranla yüzde 1,7 artarak 195,7 seviyesine çıktı. Ancak yıllık bazda yüzde 32,2’lik artış, aynı dönemdeki enflasyon oranının gerisinde kalarak reel anlamda yüzde 0,8’lik düşüş anlamına geldi. Bu oran, son 20 ayın en düşük reel azalışı olarak kayıtlara geçti.

En son 2024 Ocak ayında yüzde 1,4 reel artış kaydedilen konut fiyatları, şubat ayında düşüşe geçerek reel bazda yüzde 5,1 azalmıştı. O tarihten bu yana reel kayıplar devam ederken, en yüksek reel azalış 2024 Mayıs ayında yüzde 14,9 olarak gerçekleşmişti.

Öte yandan, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, konut satışları eylülde 150 bin 657 adetle tüm zamanların en yüksek eylül rakamına ulaştı.

İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener, bu tabloyu hükümetin Orta Vadeli Program çerçevesinde uyguladığı sıkı para politikasının etkisine bağladı. Şener, “2024 Şubat’tan bu yana konut fiyatlarının reel olarak gerilemesi, hükümetin uyguladığı politikaların etkili olduğunu gösteriyor. Özellikle devlet eliyle artırılan konut arzı, fiyatların enflasyonun altında kalmasına yol açtı.” dedi.

Eylül ayında satış rakamlarının rekor kırmasının bu politikanın talep tarafında da karşılık bulduğuna dikkat çeken Şener, “Bir taraftan devletin konut üretim çabası, diğer taraftan vatandaşın satın alma eğiliminin sürmesi, fiyatların hızlı artmasını engelledi. Talebin nispi olarak karşılanması fiyatları dengeledi.” ifadelerini kullandı.

Şener, 2023 ve 2024 yıllarında yaşanan deprem felaketleri sonrası hızla inşa edilen konutların da fiyat baskısını hafiflettiğini belirtti. “Deprem bölgesindeki illerde çok sayıda konutun tamamlanıp teslim edilmesi fiyat şişkinliğini önledi. Büyük şehirlerde hem kira hem konut fiyatlarındaki baskı azaldı.” dedi.

Ayrıca, yüksek konut kredisi faiz oranlarının da talebi sınırladığını ifade eden Şener, “Konut finansmanının pahalı olması talebi bastırdı. Ancak enflasyon düşmeye devam ederse kredi oranlarının da gerilemesiyle fiyatlarda yeniden artış görülebilir. Bu noktada özel sektörün arzı artırarak devlete destek olması önemli.” diye konuştu.

Gayrimenkul iktisatçısı Ahmet Büyükduman ise konut fiyatlarındaki reel düşüşün geçen yıl çift haneli oranlarda seyrettiğini hatırlatarak, “2025’in başlarından itibaren düşüş oranı enflasyona yakın seyretmeye başladı. Fakat TCMB verileri fiyatların hâlâ reel olarak enflasyonun altında olduğunu gösteriyor.” dedi.

Büyükduman, konut talebinde toparlanma sinyalleri olduğuna dikkat çekerek, “Kullanım amaçlı konut almayı düşünenler için şu an uygun bir dönem olabilir. Talep yeniden güçlenirse fiyatların enflasyonun biraz üzerine çıkması mümkün.” değerlendirmesinde bulundu.

Uzmanlara göre, mevcut ekonomik politikalar konut fiyatlarını dizginlemeye devam ederken, arz ve finansman koşullarındaki değişimler önümüzdeki aylarda fiyat seyrinin belirleyicisi olacak.