- Haberler
- Güncel
- Etkin pişmanlık uygulanan suçlar nelerdir? Etkin pişmanlık yasası nedir, kimler yararlanabilir?
Etkin pişmanlık uygulanan suçlar nelerdir? Etkin pişmanlık yasası nedir, kimler yararlanabilir?
30 Aralık 2025 tarihi itibarıyla hukuk sistemimizde en çok merak edilen konulardan biri olan etkin pişmanlık, bir suçun işlenmesinden sonra failin suçun olumsuz sonuçlarını gidermek için çaba sarf etmesi durumunda ceza indirimi sağlayan hukuki bir kurumdur.
İşte etkin pişmanlık yasası ve kapsamına dair temel detaylar:
Etkin pişmanlık yasası nedir
Etkin pişmanlık, suçun tamamlanmasından sonra failin, işlediği fiilin zararlarını telafi etmesi veya adli makamlara suçun aydınlatılması için yardımcı olmasıdır. Bu kurumun temel amacı, faili suçun zararlarını gidermeye teşvik etmek ve adaletin yerini bulmasını kolaylaştırmaktır.
Önemli fark: Suç tamamlanmadan önce vazgeçilirse buna "gönüllü vazgeçme" denir. Etkin pişmanlık ise suç tamamlandıktan sonra devreye girer.
Etkin pişmanlık uygulanan suçlar nelerdir
Her suçta etkin pişmanlık hükümleri uygulanmaz; sadece Türk Ceza Kanunu'nda (TCK) açıkça belirtilen suç tipleri bu kapsamdadır. İşte o suçlar:
1. Malvarlığına karşı suçlar (TCK 168)
Bu gruptaki suçlarda genellikle mağdurun zararının giderilmesi şartı aranır.
Hırsızlık
Yağma (Gasp)
Mala zarar verme
Güveni kötüye kullanma
Dolandırıcılık
Hileli veya taksirli iflas
Banka veya kredi kartlarının kötüye kullanılması
2. Uyuşturucu suçları (TCK 192)
Uyuşturucu madde imal, ticaret veya kullanımında etkin pişmanlık; diğer suçluların yakalanmasına veya uyuşturucunun ele geçirilmesine yardımcı olunmasıyla gerçekleşir.
3. Örgüt suçları (TCK 221)
Suç işlemek amacıyla kurulan örgütlerde; örgütün dağılmasını sağlamak veya örgüt hakkında bilgi vererek suçların önlenmesine katkı sunmak indirim sağlar.
4. Diğer bazı suçlar
Kişiyi hürriyetinden yoksun kılma: Mağdurun zarar görmeden serbest bırakılması.
İftira ve yalan tanıklık: Kişi hakkındaki beyanından dönmesi.
Rüşvet, zimmet ve irtikap: Suç konusu menfaatin iade edilmesi.
Kimler yararlanabilir ve şartlar nelerdir
Etkin pişmanlık hükümlerinden suçu doğrudan işleyen fail, azmettiren veya yardım eden (iştirakçiler) yararlanabilir. Yararlanma şartları ise şunlardır:
Kanuni Düzenleme: Söz konusu suç için kanunda etkin pişmanlık maddesi bulunmalıdır (Örn: Kasten öldürmede bu hüküm yoktur).
Gönüllülük: Failin herhangi bir baskı altında kalmadan, kendi özgür iradesiyle pişmanlık göstermesi gerekir.
Zararın Giderilmesi veya Bilgi Paylaşımı: Suç tipine göre ya mağdurun maddi zararı giderilmeli ya da suç ortaklarının yakalanması için somut bilgiler verilmelidir.
Zamanlama: En geç mahkeme hüküm verene kadar pişmanlık gösterilmelidir. Soruşturma aşamasında (dava açılmadan önce) gösterilen pişmanlık, kovuşturma (mahkeme) aşamasına göre daha yüksek oranda indirim sağlar.
Ceza indirim oranları (Örnek tablo)
| Suçun Aşaması | İndirim Oranı (Genel) |
|---|---|
| Soruşturma Aşaması (Dava açılmadan önce) | 2/3'üne kadar indirim |
| Kovuşturma Aşaması (Hüküm verilmeden önce) | 1/2'sine kadar indirim |
Bakmadan Geçme
