Elektrik ve Doğalgaza Zam Gelecek mi? Bakanlıktan Yeni Açıklama Geldi
Elektrik ve Doğalgaza Zam Gelecek mi? Türkiye’nin Gündemindeki En Kritik Soru
Kış aylarına hızlı girilen bu dönemde vatandaşların en çok merak ettiği soru yine aynı:
“Elektrik ve doğalgaza zam gelecek mi?”
Enerji maliyetlerinin yükselmesi, küresel piyasalarda yaşanan dalgalanmalar ve iç piyasadaki arz-talep dengesindeki değişimler nedeniyle gözler Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan gelecek açıklamalara çevrilmiş durumda.
Bugün yapılan kısa değerlendirmede Bakanlık, enerji fiyatlarına ilişkin çalışmanın sürdüğünü belirterek kamuoyunda büyük bir merak uyandırdı. Bu açıklama, enerji fiyatlarındaki olası güncellemelerin yeniden masada olduğu şeklinde yorumlandı. Kış şartlarının ağırlaşmaya başlaması, ısınma giderlerinde artış beklentisini de beraberinde getiriyor.
Küresel Enerji Fiyatlarında Hareketlilik: Zam Beklentisini Artıran Unsurlar
Elektrik ve doğalgaz fiyatlarını belirleyen en önemli unsurlardan biri küresel enerji piyasasıdır. Özellikle son haftalarda:
Brent petrol fiyatının yeniden yükselişe geçmesi,
Doğalgaz vadeli işlem fiyatlarında artış yaşanması,
Avrupa’da soğuk hava dalgası nedeniyle stokların hızla erimesi,
Rusya ve Orta Doğu merkezli jeopolitik risklerin tırmanması,
ABD ve Çin’de talebin artması,
enerji maliyetlerinin yukarı yönlü seyrine katkıda bulunuyor.
Bu gelişmeler Türkiye gibi enerji ithalatçısı ülkeleri doğrudan etkiliyor.
Enerji uzmanlarına göre uluslararası piyasalardaki hareketlilik sürdükçe iç fiyatlarda güncelleme gündemden düşmeyecek.
Elektrik Fiyatlarında Gözler EPDK’da: Tarife Dönemi Geliyor
Elektrik fiyatları her 3 ayda bir Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) tarafından belirleniyor.
EPDK’nın yeni tarife dönemi Ocak 2025 olarak biliniyor ve bu dönem öncesinde masaya yatırılacak yeni maliyet tabloları oldukça kritik.
Elektrik üretim şirketleri son dönemde şu gerekçelerle maliyetlerin arttığını belirtiyor:
Doğalgaz ve kömür fiyatlarında artış
Yenilenebilir enerji maliyetlerinin yükselmesi
Dolar kurundaki hareketlilik
Bakım ve işletme giderlerinin artması
Enerji arz güvenliği için yapılan yeni yatırımlar
Bu maliyetler, tüketici fiyatlarına basamaklı şekilde yansıyabiliyor.
EPDK kaynakları, elektrik fiyatları için yeni bir değerlendirme yapılacağını, ancak nihai kararın ekonomik göstergeler doğrultusunda şekilleneceğini ifade ediyor.
Doğalgazda Zam İhtimali Daha mı Zayıf? BOTAŞ’ın Tarife Politikası İnceleniyor
Elektriğin aksine doğalgaz fiyatları BOTAŞ tarafından aylık olarak açıklanıyor.
Son bir yılda doğalgazda sosyal destek politikaları nedeniyle fiyatlar daha kontrollü seyrediyor.
BOTAŞ, konut kullanıcılarının maliyetlerini sınırlamak için bir süredir fiyatları sabit tutma politikasını sürdürüyor. Ancak uzmanlar, küresel doğalgaz fiyatlarının artması halinde Türkiye’de de fiyat güncellemesinin kaçınılmaz olabileceğini belirtiyor.
Doğalgaz için zam ihtimalini artıran unsurlar:
LNG fiyatlarının yükselmesi
Avrupa’da depolardaki doluluk oranının düşmesi
Türkiye’nin ithalat maliyetlerinin artması
Kış talebinin yükselmesi
Ancak hükümet kanadından gelen sinyaller, doğalgaz fiyatlarının sosyal politika çerçevesinde mümkün oldukça sabit tutulacağı yönünde.
Uzmanlara Göre Kısa Vadede Zam Yapılabilir mi? İşte 3 Senaryo
Enerji ekonomi uzmanları, olası zam ihtimalini üç farklı senaryo üzerinden değerlendiriyor.
1️⃣ Düşük Senaryo: Fiyatlar Aynı Kalabilir
Bu senaryoya göre hükümet, haneleri korumak amacıyla fiyatları sabit tutabilir.
Özellikle doğalgazda sübvansiyonlarla maliyet baskısı kontrol altına alınabilir.
2️⃣ Orta Senaryo: Kademeli Zam Gelebilir
Elektrik ve doğalgazda kademeli artış uygulanması en güçlü ihtimal olarak değerlendiriliyor.
Bu durumda:
Az tüketen haneler daha az,
Çok tüketen haneler daha fazla etkilenir.
Yeni sosyal enerji tarifesi bu senaryoyu destekliyor.
3️⃣ Yüksek Senaryo: Enerji Maliyetleri Artarsa Zam Kaçınılmaz
Küresel piyasada sert bir yükseliş yaşanırsa:
Elektrikte %10–15 arası,
Doğalgazda %8–12 arası
bir güncelleme gündeme gelebilir.
Elektrik ve Doğalgaz Faturalarında Sıkça Sorulan Sorular
• Kış aylarında faturalarda artış normal mi?
Evet, özellikle ısınma giderleri nedeniyle tüketim yükseldiği için faturalar artabilir.
• Enerji verimliliği hangi kalemleri düşürür?
Yalıtım, düşük watt’lı ampuller, akıllı termostatlar faturalarda belirgin fark oluşturabilir.
• Zam gelirse ilk kimler etkilenir?
Kademeli tarifede yüksek tüketici grupları daha fazla etkilenir.
Bakanlıktan Yapılan Açıklama Ne Anlama Geliyor?
Bugün Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’ndan gelen kısa açıklamada:
“Enerji maliyetleri, piyasa koşulları ve sürdürülen çalışmalar değerlendiriliyor.”
ifadeleri kullanıldı.
Bu açıklama:
Net bir zam mesajı içermiyor,
Ancak enerji maliyetlerinin yeniden hesaplandığını gösteriyor,
Ocak tarifesi öncesi fiyatların ele alındığını işaret ediyor.
Ekonomi çevreleri bu açıklamayı, “zam kapıda olabilir” şeklinde yorumluyor.
Sonuç: Ocak Ayı Kritik — Zam Olsa da Sosyal Destek Devam Edebilir
Türkiye, enerji maliyetlerinde küresel piyasalara bağlı olduğu için elektrik ve doğalgaz fiyatlarında güncelleme ihtimali her zaman var.
Ancak hükümetin politikaları dar gelirliyi korumayı hedeflediği için sosyal desteklerin süreceği tahmin ediliyor.
Kısa vadede net bir zam açıklaması yapılmadı, fakat Ocak ayına yaklaştıkça bu konu daha da netleşecek.
