AA muhabirinin derlediği verilere göre, ekonomiye ilişkin genel algıyı yansıtan güven endekslerinde kasım ayında belirgin bir iyileşme kaydedildi. TÜİK tarafından açıklanan tüketici güven endeksi, ekim ayında 83,6 seviyesindeyken kasımda yüzde 1,6 artışla 85’e yükseldi ve böylece son beş ayın en yüksek düzeyine ulaştı. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının yayımladığı mevsimsellikten arındırılmış reel kesim güven endeksi de aynı dönemde bir önceki aya göre 1,2 puan artarak 103,2 değerine çıktı. Endeksin eşik değerin üzerinde seyretmesi, reel sektörün ekonomik aktiviteye yönelik iyimserliğinin sürdüğünü ortaya koydu. Ekonomik güven endeksi ise ekimde 98,2 iken kasımda yüzde 1,3 artışla 99,5’e yükselerek mart ayından bu yana en yüksek seviyesine erişti.
İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sefer Şener, tüketici güveninin hem bugüne hem de geleceğe yönelik ekonomik beklentilerin önemli bir göstergesi olduğunu ifade ederek, endeksin 100’e yaklaşma eğiliminin toplumdaki iyimser görünümü güçlendirdiğini belirtti. “Hem mevcut döneme hem de gelecek 12 aya dair değerlendirmelerde ekonomik durumun daha iyiye gideceğinin düşünülmesi, tüketici güven endeksinin önümüzdeki aylarda artışını sürdüreceğini gösteriyor.” diyen Şener, gelecek yılın ikinci çeyreğinden sonra endeksin 90 seviyesinin üzerine çıkmasının sürpriz olmayacağını söyledi. Özellikle enflasyonla mücadeledeki başarının güven endeksi üzerinde belirleyici olacağını vurguladı.
Şener, reel kesim güven endeksinin sektör temsilcilerinin ekonomik gidişata dair genel izlenimlerini ortaya koyduğunu ve bu açıdan ekonominin yönünü anlamak açısından kritik bir gösterge olduğunu ifade etti. “Reel kesim güven endeksi özellikle ihracat siparişlerindeki artış, üretim hacmindeki genişleme ve rekabet gücüne ilişkin beklentilerle şekilleniyor. Son üç ayda toplam siparişlerde görülen artış ve gelecek üç aya dair olumlu üretim ve ihracat beklentileri endeksin yükselmesini sağladı.” diyerek reel sektörün iyimserliğinin önemine dikkat çekti. Ekonomideki iyileşmenin kalıcı hale gelmesi durumunda reel kesim güven endeksinin daha yüksek seviyelere taşınabileceğini söyledi.
Ekonomik güven endeksinin ise tüketicilerden reel sektöre, hizmetten perakendeye birçok alandaki genel beklentiyi yansıttığını dile getiren Şener, bu endeksin kapsamlı bir ekonomik algı göstergesi olarak kritik rol oynadığını belirtti. Kasım 2024’te 97,2 olan ekonomik güven endeksinin bir yıl sonra 99,5’e yükselmesinin, ekonomiye duyulan güvenin güçlendiğini ortaya koyduğunu söyledi. “Reel kesim, hizmet sektörü ve perakende ticarette geleceğe dair pozitif beklentiler ağırlık kazanmış durumda. Türkiye’nin kredi risk primindeki düşüşle birlikte güven endekslerinin yukarı yönlü hareketi, ekonomi yönetiminin aldığı kararların etkilerinin görülmeye başlandığını gösteriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Şener, dezenflasyon sürecindeki başarının sürmesi ve ihracat ile cari dengedeki iyileşmenin devamı halinde güven endekslerinin daha yüksek seviyelere ulaşacağını belirterek, “Ekonominin geleceğine dair iyimserlik giderek güçleniyor.” ifadelerini kullandı.
