Dijital çağın gizli sorunu: Göz yorgunluğu sendromu

Bezmialem Vakıf Üniversitesi Hastanesi Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Arif Koytak, günlük yaşamda dijital ekranların yoğun kullanımının göz sağlığı üzerinde ciddi etkiler yaratabileceğine dikkat çekti. Prof. Dr. Koytak, iki saatten fazla bilgisayar, tablet veya cep telefonuna bakan kişilerde "göz yorgunluğu sendromu" adı verilen durumun ortaya çıkabildiğini belirtti. Bu sendrom, görme bozukluğu, baş ağrısı, odaklanma güçlüğü, göz kuruluğu ve yanma gibi çeşitli belirtilerle kendini gösterebiliyor.

Prof. Dr. Koytak, en sık karşılaşılan şikayetin göz kuruluğu olduğunu, buna batma, yabancı cisim hissi, kızarıklık ve kaşıma ihtiyacının eşlik ettiğini söyledi. Ayrıca geçici veya kalıcı bulanık görme, gözlerde ağırlık hissi, uyku hali ve baş ağrısının da sık görüldüğünü ifade etti. Yakına sürekli bakmanın göz kaslarını yorduğunu belirten Koytak, normalde dakikada 15-20 kez gerçekleşen göz kırpma sayısının dikkatli bakış sırasında 5-6’ya düştüğünü ve bunun göz kuruluğunu tetiklediğini aktardı.

Ekran ışığının değişken olması ve sayfa geçişleri sırasında gözlerin farklı ışık şiddetine maruz kalmasının kasları yorduğunu belirten Koytak, bu nedenle günde iki saatten fazla ekran karşısında kalan kişilerde göz yorgunluğu belirtilerinin ortaya çıktığını söyledi. Çalışan nüfusun yüzde 70-80’inin bu durumu yaşadığını ve ekran süresinin ortalama 6-8 saat civarında olduğunu dile getirdi.

Prof. Dr. Koytak, göz yorgunluğu sendromunun kalıcı hasar yaratmasa da performansı düşürdüğünü, tedavi edilmediğinde olumsuz etkiler bırakabileceğini belirtti. Ekran kullanımında gözlük ihtiyacı olan kişilerin uygun numaralı gözlüklerini takmaları, ekran süresini kısaltmanın mümkün olmadığı durumlarda yarım saatte bir 5 dakika veya saatte bir 10 dakika gözlerini dinlendirmeleri öneriliyor. Ayrıca, yakın mesafeye değil en az 4 metre uzaklıktaki bir nesneye odaklanarak kasları dinlendirmek ve göz kırpma hareketini bilinçli şekilde yapmak tavsiye ediliyor.

Ekran yüksekliğinin göz hizasından 10 derece aşağıda ve mesafenin en az 50-60 santimetre olması gerektiğini belirten Prof. Dr. Koytak, oturuş pozisyonu, koltuk yüksekliği ve boyun açısının da göz sağlığı için kritik olduğunu ifade etti. Masa başında çalışanların, dizüstü bilgisayar kullanırken başın öne eğilmemesi gerektiğini vurguladı.

Prof. Dr. Koytak ayrıca uykunun göz sağlığı için önemine dikkat çekerek, gün içinde yoğun ekran kullanımının ardından gece uyurken göz kaslarının ve retinanın dinlendiğini söyledi. Gözlerin sağlığını korumak için uyku, doğru oturuş ve düzenli göz egzersizlerinin kritik rol oynadığını belirtti.

Uzman, dijital ekran kullanımıyla birlikte yaşanan göz yorgunluğu ve performans düşüşlerinin doğru önlemlerle azaltılabileceğini ve yaşam kalitesinin korunabileceğini ifade ederek, toplumda farkındalık yaratılmasının önemine değindi.