Çocuklarda telefon kullanımı boyun ağrısını tetikliyor

Biruni Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Doç. Dr. Suat Batar, ekran bağımlılığı ile birlikte kas iskelet sistemi rahatsızlıklarının da giderek daha sık görüldüğünü belirtti. Batar, "Son yıllarda özellikle çocuklar ve gençlerde tablet ve akıllı telefon kullanımının artmasıyla yeni bir sağlık sorunu ortaya çıktı. Bu durum, baş ve kolların önde olduğu kambur duruş pozisyonunda uzun süre kalınmasıyla gelişiyor ve tıp literatürüne 'metin boyun (text neck) sendromu' olarak girdi" dedi.

Batar, normal bir yetişkinde kafa ağırlığının yaklaşık 5 kilogram olduğunu ve dik duruşta omurgaya binen yükün de bu kadar olduğunu aktardı. Ancak baş öne eğildiğinde omurga ve boyun kaslarına binen yükün hızla arttığını belirten Batar, “Baş 30 derece eğildiğinde yük yaklaşık 18 kilogram, 60 dereceye geldiğinde ise 27 kilograma ulaşıyor. Uzun süre bu pozisyonda kalınması boyun ve sırt bölgesinde dejeneratif değişiklikler yaratabilir” diye konuştu.

Çocukların baş-boyun oranının yetişkinlere göre daha büyük olması nedeniyle bu durumdan daha fazla etkilendiğini ifade eden Batar, "Sırt ve boyun bölgesinde kronik ağrılara ve yaşam kalitesinde düşüşe yol açabiliyor. ABD’de yapılan bir araştırmaya göre mobil cihaz kullanan öğrencilerin yüzde 40’ı boyun ve sırt ağrısı yaşıyor" dedi. Türkiye’deki üniversite öğrencileri üzerinde yapılan çalışmalarda da benzer bulgular elde edildiğini kaydeden Batar, akıllı telefon kullanımının kas iskelet sistemi rahatsızlıkları, düşük uyku kalitesi ve depresyon riskini artırdığını vurguladı.

Metin boyun sendromunun tanısında genellikle klinik bulgular ön planda olurken, röntgen ve MR gibi görüntüleme yöntemleri de kullanılabiliyor. Batar, günde üç saat ve üzerinde mobil cihaz kullanan çocuklarda boyun, sırt ve omuz ağrısı, baş ağrısı, halsizlik ve ellerde karıncalanma gibi belirtilerden en az üçü görüldüğünde sendrom tanısı konulabileceğini belirtti.

Tedavide öncelikli yaklaşımın önleyici önlemler olduğunu aktaran Batar, cihaz kullanım süresinin kısıtlanması gerektiğini söyledi. Ailelerin bilinçli davranması gerektiğine işaret eden Batar, “Ebeveynler çocuklarının ekran kullanımına sınır koymalı ve rol model olmalı. Çocuklar fiziksel aktiviteye yönlendirilmeli, birlikte oyun ve egzersiz yapılmalı” dedi.

Batar, plates ve yoga gibi duruş odaklı egzersizlerin hem kas ve eklem sorunlarını düzelttiğini hem de ekran bağımlılığını azalttığını belirterek, "Ekran süresinin azaltılması ve evde yapılabilecek esnetme ile güçlendirme egzersizleri kronik ağrı ve uyku sorunlarını önemli ölçüde önleyebilir. Dirençli vakalarda medikal tedavi veya fizik tedavi yöntemleri gerekebilir" diye konuştu.