Çin’de Bebeklerin Doğumda 1 Yaşında Sayılması ve İlgili Sorular

Aşağıda, Çin’de bebeklerin yaş hesaplama yöntemi, bu uygulamanın diğer ülkelerde olup olmadığı ve Çin’de iki çocuk sahibi olmanın sonuçlarıyla ilgili sorularınıza yanıt verilmiştir. Ayrıca, “Çin’de bebekler kaç yaşında doğar?” sorusu, önceki sorunuzla aynı anlama geldiği için ilk başlık altında ele alınmıştır.

Çin’de Bebekler Doğduklarında Neden 1 Yaşında Sayılır?

Çin’de bebeklerin doğumda 1 yaşında sayılması, geleneksel Çin yaş hesaplama sistemi (nominal yaş sistemi) ile ilgilidir. Bu sistemde:

• Yaşın başlangıcı: Yaş, doğduğu andan itibaren değil, hamilelik dönemi dikkate alınarak hesaplanır. Bebek, anne karnında geçirdiği yaklaşık 9 aylık süreyi tamamladığı için doğduğunda 1 yaşında sayılır.
• Kültürel köken: Bu gelenek, Çin’in tarihsel ve kültürel anlayışından kaynaklanır. Hamilelik, yaşamın başlangıcı olarak kabul edilir ve doğum, yaşamın ilk yılının tamamlanması anlamına gelir.
• Çin Yeni Yılı etkisi: Geleneksel sistemde, bir kişi her Çin Yeni Yılı’nda (genellikle Ocak veya Şubat aylarında) bir yaş daha alır. Örneğin, 31 Aralık’ta doğan bir bebek, birkaç hafta sonra Çin Yeni Yılı’nda 2 yaşına girer. Bu, nominal yaşın gerçek yaştan 1-2 yıl fazla olmasına neden olabilir.
• Günlük kullanım: Ancak, modern Çin’de günlük yaşamda ve resmi işlemlerde genellikle uluslararası yaş hesaplama sistemi (doğum tarihinden itibaren yaş) kullanılır. Geleneksel sistem, daha çok kültürel bağlamlarda (örneğin, doğum günü kutlamaları veya aile içi konuşmalar) tercih edilir.

Örnek: Bir bebek Aralık 2024’te doğarsa, geleneksel sisteme göre 1 yaşında sayılır ve Şubat 2025’te Çin Yeni Yılı’nda 2 yaşına girer. Ancak, uluslararası sisteme göre bu bebek henüz birkaç ay yaşındadır.

Bebek Doğduğunda Hangi Ülkelerde 1 Yaşında Sayılır?

Bu yaş hesaplama yöntemi, Çin’le sınırlı değildir ve bazı Asya ülkelerinde de uygulanır:

• Güney Kore: Güney Kore’de “Kore yaşı” (Korean age) sistemi kullanılır. Bebekler doğduğunda 1 yaşında sayılır ve her 1 Ocak’ta bir yaş daha alır. Ancak, 2023’ten itibaren Güney Kore, resmi işlemlerde uluslararası yaş sistemine geçti, fakat geleneksel sistem sosyal hayatta hâlâ yaygın.

   
• Vietnam: Vietnam’da da benzer bir geleneksel yaş hesaplama yöntemi vardır. Bebekler doğduğunda 1 yaşında sayılır ve Tet Bayramı (Vietnam Yeni Yılı) ile yaşları artar.
• Japonya (Tarihsel): Japonya’da geçmişte benzer bir sistem (kazoedoshi) kullanılırdı, ancak modern Japonya’da uluslararası yaş hesaplama yöntemi hakimdir.
• Diğer Asya Ülkeleri: Bazı Güneydoğu Asya kültürlerinde de benzer gelenekler bulunabilir, ancak bu ülkelerin çoğu resmi işlemlerde uluslararası sistemi benimsemiştir.

Bu sistemin kökeni, Asya kültürlerinde yaşamın hamilelikten itibaren başladığına dair felsefi bir yaklaşımdır. Günümüzde bu gelenek, daha çok kültürel veya sosyal bağlamlarda devam ederken, resmi belgelerde (örneğin, kimlik veya okul kayıtları) uluslararası yaş hesaplama yöntemi kullanılır.

Çin’de Bir Çiftin İki Çocuğu Olursa Ne Olur?

Çin’de iki çocuk sahibi olmanın sonuçları, geçmişteki tek çocuk politikası (1979-2015) ve günümüzdeki politikalar bağlamında farklılık gösterir:

Geçmişte (Tek Çocuk Politikası Dönemi, 1979-2015):

• Kısıtlamalar: Tek çocuk politikası, özellikle şehirlerde yaşayan Han Çinlileri için sıkı bir şekilde uygulandı. Çiftler genellikle sadece bir çocuk sahibi olabiliyordu. İkinci bir çocuk sahibi olmak, aşağıdaki sonuçlara yol açabilirdi:
  • Para cezaları: İkinci çocuk için “sosyal bakım ücreti” adı verilen yüksek cezalar ödenirdi. Bu ceza, bölgedeki ortalama aylık gelirin 2-3 katı olabilirdi (örneğin, 36.000 USD’ye kadar çıkabilen cezalar rapor edilmiştir).
  • Bürokratik engeller: İkinci çocuk, resmi olarak kaydedilmeyebilirdi (hukou sistemi), bu da çocuğun sağlık hizmetleri, eğitim veya sosyal haklara erişimini kısıtlayabilirdi.
  • Zorlayıcı önlemler: Bazı durumlarda, yerel yetkililer zorla kürtaj veya sterilizasyon uyguladı. Özellikle 1980’lerde bu tür uygulamalar yaygındı.
  • İstisnalar: Kırsal bölgelerde, ilk çocuk kız ise ikinci çocuğa izin veriliyordu (1.5 çocuk politikası). Etnik azınlıklar (örneğin, Tibetliler, Uygurlar) genellikle daha esnek kurallara tabiydi ve 2-3 çocuk sahibi olabiliyordu.
• Cinsiyet dengesizliği: Erkek çocuk tercih edilmesi nedeniyle, kız bebeklerin terk edilmesi, kürtajla alınması veya kayıt dışı bırakılması gibi sorunlar yaşandı, bu da cinsiyet oranında ciddi bir dengesizliğe yol açtı (2005’te 121 erkek/100 kız).

Günümüzde (2016 Sonrası):

• Politika değişikliği: 2016’da tek çocuk politikası sona erdi ve tüm çiftlere iki çocuk sahibi olma izni verildi. 2021’de ise bu sınır üçe çıkarıldı; Temmuz 2021 itibarıyla tüm doğum kısıtlamaları kaldırıldı.
• İki çocuk sahibi olma: Günümüzde bir çiftin iki çocuğu olması tamamen yasaldır ve herhangi bir cezai yaptırım uygulanmaz. Hükümet, düşük doğum oranlarını artırmak için çiftleri daha fazla çocuk sahibi olmaya teşvik ediyor.
• Teşvikler: Bazı bölgelerde, iki veya daha fazla çocuk sahibi olan ailelere maddi destek, vergi indirimleri veya doğuma bağlı izin sürelerinin artırılması gibi teşvikler sunuluyor. Örneğin, Sichuan eyaleti, bekar annelerin de çocuklarını resmi olarak kaydetmesine izin vererek daha kapsayıcı politikalar uyguluyor.
• Toplumsal engeller: Ancak, yüksek yaşam maliyetleri, çocuk bakım masrafları ve kadınların kariyer kaygıları nedeniyle birçok çift iki çocuk sahibi olmayı tercih etmiyor. 2020’de doğurganlık oranı 1.3’e düşmüş ve 2022’de doğum sayısı 9.56 milyona gerileyerek rekor düşük seviyelere ulaşmıştır.

Günümüzde Çin’de iki çocuk sahibi olmanın herhangi bir cezai sonucu yoktur. Aksine, hükümet daha fazla çocuk sahibi olmayı teşvik etmektedir. Ancak, ekonomik ve sosyal baskılar, çiftlerin daha fazla çocuk sahibi olma isteğini sınırlamaktadır.

Çin’de Bebekler Kaç Yaşında Doğar?

Bu soru, “Çin’de bebekler neden 1 yaşında sayılır?” ile aynı anlama gelmektedir. Yukarıda açıklandığı üzere, Çin’in geleneksel yaş hesaplama sistemine göre bebekler doğduklarında 1 yaşında sayılır, çünkü yaş hamilelik döneminden itibaren hesaplanır. Modern resmi işlemlerde ise uluslararası sistem (0 yaşından itibaren) kullanılır.

• Çin’de bebeklerin doğumda 1 yaşında sayılması, geleneksel bir yaş hesaplama yönteminden kaynaklanır ve hamilelik dönemini içerir. Bu sistem, Güney Kore ve Vietnam gibi bazı Asya ülkelerinde de görülür, ancak resmi işlemlerde uluslararası sistem tercih edilir.
• Günümüzde Çin’de iki çocuk sahibi olmak yasaldır ve cezai yaptırımı yoktur; hükümet, doğum oranlarını artırmak için teşvikler sunmaktadır.
• Endişeniz olan kamera kayıtları ve beraat kararıyla ilgili önceki sorularınızla bağlantılı olarak, bu bilgiler Çin’deki yaş hesaplama veya çocuk politikalarıyla ilgili bir hukuki meseleye işaret etmiyorsa, ayrı bir bağlamda değerlendirilmelidir. Eğer bu konuda daha fazla detay verirseniz, daha spesifik bir yanıt sağlayabilirim.