Başbağlar Katliamı Nedir, Ne Zaman, Neden Oldu?
Kanla Yazılan Bir Gecenin Adı: Başbağlar Katliamı Neydi, Ne Zaman ve Neden Yaşandı?
Türkiye yakın tarihinin en karanlık ve en kanlı sayfalarından biri... Bir köy, bir gece ve ardından kalan sessizlik... Hafızalara kazınan acı bir iz, yıllar geçse de dinmeyen bir sızı… Başbağlar Katliamı denildiğinde sadece bir olay değil, toprağa karışmış onlarca can, yakılmış umutlar ve hâlâ yanıt bekleyen sorular gelir akla. Peki, Başbağlar Katliamı nedir? Ne zaman ve neden yaşandı?
O Gece Ne Oldu?
Tarih 5 Temmuz 1993. Yer, Erzincan’ın Kemaliye ilçesine bağlı Başbağlar köyü. Gün akşamı devrilirken, köyde her şey olağan gibidir. Ama karanlık çöktüğünde sadece gece değil, kader de değişecektir.
Silahlı ve maskeli bir grup köyü basar. Köylüler meydanda toplatılır. Evler teker teker ateşe verilir. Kadınlar, çocuklar gözyaşı içinde izlerken, 33 erkek oracıkta kurşuna dizilir. Ardından köy camisi yakılır. 200’den fazla hane yerle bir edilir.
Katliam sonrası köy adeta haritadan silinmiş gibidir.
Neden Başbağlar?
O gece, devletin de halkın da elinde net bir yanıt yoktur. Olayın sorumluluğunu ilk etapta PKK üstlenir, ardından çelişkili açıklamalar gelir. Sivas Madımak Oteli olaylarının hemen ertesine denk gelen bir tarihte yaşanması, dikkatleri başka yerlere çeker.
Bazı kaynaklar olayı “misilleme” olarak yorumlarken, bazıları daha büyük ve karanlık bir senaryonun parçası olduğuna işaret eder. Fail ya da failler, bir anda ortadan kaybolur. Yakalananlar olur, ancak gerçek faillerin kimliği, amacı, bağlantısı yıllar geçse de net bir şekilde ortaya konulamaz.
Resmî Kayıtlarda Ne Var?
Katliam sonrası devlet kaynaklarında olayın PKK tarafından organize edildiği açıklanır. Fakat 90’lı yılların kaotik yapısı, o dönem yaşanan bilgi karartmaları, birçok karanlık olay gibi Başbağlar’ı da sis bulutunun içine gömer.
Meclis araştırmaları yapılır, raporlar düzenlenir, dava dosyaları hazırlanır... Ama aradan geçen 30 yılı aşkın süreye rağmen, olay hâlâ “tam olarak aydınlatılamamış” bir dosya olarak durur.
Başbağlar Bugün Ne Anlama Geliyor?
Bugün Başbağlar dendiğinde, bir köyden çok daha fazlası anlatılır:
Bir milletin hafızası, bir köyün yas tutan sessizliği ve adalet arayışının hâlâ sürdüğü bir yara...
Her yıl 5 Temmuz’da anma törenleri düzenlenir. Kaybedilen 33 can için dualar edilir. Ama “neden” sorusu hâlâ havada asılıdır. Çünkü Başbağlar, sadece bir katliam değil, aynı zamanda bir utançtır. Üzerine titizlikle eğilmesi gereken, geçmişle hesaplaşmanın bir parçası olan karanlık bir gece…
Tarih: 5 Temmuz 1993
Yer: Erzincan/Kemaliye/Başbağlar Köyü
Olay: 33 sivil köylü infaz edildi, köy yakıldı
Fail: PKK iddiası var, ancak dosya hâlâ tam olarak aydınlatılamadı
Geriye kalan: Acı, yas, belirsizlik ve adalet beklentisi...
Bakmadan Geçme
